Tuesday, December 31, 2019

ائوه‌رمه‌ک و ائوله‌ندیرمه‌ک

ائوه‌رمه‌ک و ائوله‌ندیرمه‌ک- مئهران باهارلی

اسکی قایناق‌لار و بو آرادا دده قورقوت کیتابی ایله آنادولو آغیزلاریندا ایکی « ائوله‌ندیرمه‌ک» و «ائوه‌رمه‌ک» آراسی‌ندا فرق واردیر.

ائوله‌ندیرمه‌ک: ائو وئرمه‌ک و یا ائو یاپدیرماق یولویلا بیری‌نی ائو یییه‌سی- ائولی ائتمه‌ک‌دیر

ائوه‌رمه‌ک: قیز و یا اوغلانا ائش و یاشام یولداشی بولاراق، بیله‌سی‌نه اوغوش (عاییله) قورماق‌دیر (ائو+ه‌ر. یاشارماق: یاش+ار، سووارماق: سو+ار، آغارماق:آغ+ار، گؤیه‌رمه‌ک: گؤک+ه‌ر، سارارماق: ساری+ار، قارارماق: قارا+ار، بوزارماق: بوز+ار، ایچه‌رمه‌ک:ایچ+ه‌ر، .... کیمی)

گونوموزده ایران و آزه‌ربایجان‌دا، تورکجه‌نین گئنه‌ل یوخسول‌لاشما و سؤزداغارجیغی‌نین سیسقالاشماسی سونوجوندا، بیر چوخ کلیمه کیمی، ائوه‌رمه‌ک مصدری ده اونوتولموش، اونون یئرینه ائوله‌ندیرمه‌ک و ائولی، سیراسی‌یلا متاهّل ائتمه‌ک و متاهّل آنلام‌لاری‌ندا ایشله‌دیلیر.

Évermek ve Evlendirmek- Méhran Baharlı

Eski qaynaqlar ve bu arada Dede Qorqut Kitabı ile Anadolu ağızlarında iki Évlendirmek ve Évermek arasında ferq vardır.

Évlendirmek: Év vérmek veya év yapdırmaq yoluyla birini év yiyesi – évli étmekdir.

Évermek: Qız veya oğlana éş ve yaşam yoldaşı bularaq bilesine oğuş (âile) qurmaqdır.(Év+er, Yaşar: Yaş+ar, Suvarmaq: Su+ar, Ağarmaq: Ağ+ar, Göyermek: Göy+er, Sararmaq: Sarı+ar, Qararmaq: Qara+ar, Bozarmaq: Boz+ar, İçermek: İç+er, .... kimi)

Günümüzde İran ve Azerbaycanda Türkcenin génel yoxsullaşma ve sözdağarcığının sısqalaşması sonucunda, bir çox kelime kimi, Évermek mesderi de unutulmuş, onun yérine Évlendirmek ve Évli, sırasıyla müteehhil étmek ve müteehhil anlamlarında işledilir.



No comments:

Post a Comment