کوچرو نیست، کؤچه‌ری است
مئهران باهارلی
فونتیک نه‌بودن الفبای زبان فارسی و عربی بودن اساس املای آن، باعث شده که بسیاری از کلمات تورکی موجود در زبان فارسی به سبب املای ناقص آن، به صورت کلماتی فارسی فهمیده و تشریح شوند. یکی از این کلمات تورکی «کوچرو» است. اصل این کلمه در زبان تورکی کؤچه‌ریKöçeri به معنی کوچ کننده، مرکب از بن مصدر کؤچمه‌کköçmek به علاوه‌ی -هریeri ، پسوند تورکی اسم‌ساز از فعل است. این کلمه‌ی تورکی در نتیجه‌ی نشان نه‌دادن صدای فتحه‌ی (ه) آن، و نشان دادن صدای «ی» در کلمات تورکی با حرف «و» در املای فارسی تبدیل به کوچرو شده است. مانند کلمات عوثمان‌لی، به‌کیش‌لی، ساپان‌لی، شام‌لی که در فارسی به ترتیب به صورت‌های عثمانلو، بکشلو، سپانلو و شاملو نوشته می‌شوند.
کؤچه‌ری ← کؤچَری ← کوچری ← کوچرو
اشتباه در ارتباط با این کلمه‌ی تورکی به املای نادرست محدود نه‌مانده و به تشریح نادرست آن هم منجر شده است. بدین شرح که قسمت دوم این کلمه یعنی -رو چیزی نیست به جز پسوند تورکی اسم‌ساز از فعل -هری . مانند: سوز + هری ← سوزه‌ری (صافی، فیلتر)، توت + اری ← توتاری (اپیلپسی، صرع)، اوچ + اری ← اوچاری (سفیه، بوالهوس)، یئت + هری ← یئته‌ری (به اندازه‌ی کافی)، .... اما این پسوند تورکی به اشتباه به صورت «رو» فارسی، صیغه‌ی امر فعل رفتن فهمیده شده است. در حالی که هیچ کس کوچ نه‌می‌رود، بلکه کوچ می‌کند.
No comments:
Post a Comment