TÜRK LATİN BİÇİG (ABÉCÉ) - TÜRKİLİ

 TÜRK LATİN BİÇİG (ABÉCÉ)

(TÜRKİLİ VE İRAN'DA YAŞAYAN BÜTÜN TÜRKİK MİLLETLERİN ORTAK ALFABESİ)

A-a, B-b, C-c, Ç-ç, D-d, E-e, É-é, F-f, G-g, Ğ-ğ, H-h, I-ı, İ-i, J-j, K-k, L-l, M-m, N-n, O-o, Ö-ö, P-p, Q-q, R-r, S-s, Ş-ş, T-t, U-u, Ü-ü, V-v, X-x, Y-y, Z-z

 

EK BİÇİK VE HİMLER:

 

’ : Kesme himi (işâreti)

^ : Sesli harflere eklendiyinde seste uzatma yapar. Â-â, Ê-ê, Ế-ế, Î-î, Ô-ô, Û-û,...

Ķ-ķ: Bir sıra yabancı kelimelerle Türkiye Türkçesindeki “kalın art damaksıl K” sesini karşılar: “Ķanal” (K ise “ince ön damaksıl K sesi”ni karşılar: “Kim”)

Ñ-ñ: Eski Türkçe metinler ile bir sıra lehçelerde var olan “NG” sesini karşılar: “Doñuz”

Ň-ň: Eski Türkçe metinler ile bir sıra lehçelerde var olan “NY” sesini karşılar: “Xitaň” (Çin)

Ć-ć: Bir çok lehçede var olan, normalden daha önde telaffuz edilen ve hafifçe sızıcı olan, tonlu ve yarı kapantılı, “DZ”ye benzer bir ses.

Ḉ-ḉ: Bir çok lehçede var olan, normalden daha önde telaffüz edilen ve hafifçe sızıcı olan, tonsuz ve yarı kapantılı, “TS”ye benzer bir ses.

W-w: Eski Türkçe metinler ile bir sıra lehçelerde var olan “AU” veya “OU” diftongu (ikili) ünlü karşılar.