Saturday, August 6, 2016

دو روي جنبش مشروطيت


دو روي جنبش مشروطيت

جنبش مشروطيت در اساس خود، انعکاس جريانات آزاديخواهي عثماني و بخصوص مشروطيت اول و دوم عثماني در آزربايجان بود. تاثيرات قفقاز و اوروپا در درجه‌ي دوم و فرعي‌اند.

اين جنبش در آغاز در سطح توده‌هاي تورک، يک حرکت عدالتجويانه و آزاديخواهانه‌ي مترقي بود. اما در سطح گردانندگان و هدايت کنندگان آن، بويژه پس از بدست گرفتن مديريتش توسط انگلستان، سران جامعه‌ي پارسي هندوستان، باستانگرايان پان‌ايرانيست، بوروکراتها-تکنوکراتهاي فارسگرا و رهبران تورک حرکت که به شدت فاقد شعور ملي تورک بودند مخصوصا در مرکز آزربايجان تبريز... به يک حرکت ارتجاعي ضد تورک با هدف و کارکرد ايجاد ملت ايران با مولفه‌هاي فارسي و تغيير رژيم از يک خاندان تورک به دولتي فارس-آريانژاد تبديل شد.

در عمل نيز اين جنبش منجر به مشروطيت و تحقق آزاديها و عدالت و مودرنتيه و قانونمداري و يا استقرار رژيمي دموکراتيک و سکولار در ايران نشد. بلکه به رسميت انحصاري زبان فارسي، شروع سياست دولتي فارس‌سازي تورکها و ديگر ملل ايران، ايجاد نظامي به شدت متمرکز، ظهور استعمار داخلي و نژادپرستي نهادينه در ايران، ديکتاتوري فردي پهلوي و سرکوب سيستماتيک آزاديهاي بنيادين منجر گشت.

No comments:

Post a Comment