حیدر علییئوین تورک خالقیمیزلا ایلگی‌لی یانلیش دولو قونوشماسی

 حیدر علییئوین تورک خالقیمیزلا ایلگی‌لی یانلیش دولو قونوشماسی

«بوتون جنوبی آزه‌ربایجان‌دا یاشایان شاعیرله‌ره ‌تاثیر گؤسته‌ریپ، باشا سالینیز کی تورک دئمه‌سین‌له‌ر، آزه‌ربایجان دیلی دئسین‌له‌ر. بو، بیرینجی‌سی سیزین بورجونوزدور. چون‌کو اون‌لار اؤزله‌ری‌نی آزه‌ربایجان‌لی سانیر، دیل‌له‌ری ده ‌آزه‌ربایجان دیلی‌دیر. بیز آزه‌ربایجان دیلی‌نی قبول ائتمیشیک .... نئجه‌کی بورادا واردیر، ائله‌جه ‌ده‌ جنوبی آزه‌ربایجان‌دا»

قایناق: ح. ع. علییئوین آزه‌ربایجان یازیچی‌لاری‌نین ٧. قورولتایی‌ندا نوطقو، کومونیست قه‌زئتی، ١٤ اییون ١٩٨١، نو ١٣٩.

گؤروت: آزه‌ربایجان یازیچی‌لاری‌نین ٧. قورولتایی‌ندا، آزه‌ربایجان کومونیست پارتی‌سی مرکز کومیته‌سی‌نین بیرینجی کاتیبی حیدر علییئوین چیخیشی. ٧ اییون ١٩٨١نجی ایل.

حیدر علییئو بو قونوشماسی‌ندا ایستالینیست آزه‌ربایجان‌چی‌لیغا اویقون اولاراق نئچه ‌یانلیش سؤیله‌میش‌دیر. تورک میللی آدی، تورک میللی کیم‌لییی و میللی دیلیمیزین آدی اولان تورک‌جه ‌بیزیم قیرمیزی چیزگیمیزدیر. بو قونوشمادا بون‌لار آشیلمیش‌دیر:

حیدر علییئو ایران‌دا یاشایان تورک خالقی‌نین اؤزونون میللی آد و میللی کیم‌لییی‌نی «آزه‌ربایجان‌لی» ساندیغینی ایددیعا ائتمیش‌دیر. بو دوغرو دئییل‌دیر. ایران‌دا تورک خالقی بوتون تاریخ بویونجا و بوگون ده ‌اؤزونو «تورک» آدلاندیرمیش‌دیر، آزه‌ربایجان‌لی دئییل‌دیر. باشقا بیر دئییش‌له، اونون «اؤزآدلاندیرماسی» و یا «اؤزآد»ی (اوتونیمی، ائندونیمی) هر زامان تورک اولموش‌دور.

آزه‌ربایجان‌لی‌نین ائتنیک آد اولاراق قول‌لانیلماسی سوویئت آزه‌ربایجانی و اورادا ایستالینیست روسیانین گئرچه‌ک‌له‌شدیردییی کولونییال میللت یاراتما سوره‌جی ایله‌ ایلگی‌لی‌دیر، ایران‌دا یاشایان تورک خالقی ایله، کی بام باشقا بیر میللت‌له‌شمه ‌– تورک‌له‌شمه ‌– سوره‌جی‌نده‌ن گئچمیش‌دیر، ایلگی‌لی دئییل‌دیر و اونو باغ‌لاماز.

ایران‌دا آزه‌ربایجان‌لی ائتنیک و میللی کیم‌لیک آدی دئییل‌دیر، آزه‌ربایجان بؤلگه‌سی‌نده ‌یاشایان تورک، کورد، تات، ائرمه‌نی، آسورو و.ب. فرق‌لی میللت‌له‌رده‌ن اولان شخص‌له‌رین او بؤلگه‌یه‌ ‌منسوب اولدوغونو گؤسته‌ره‌ن، کیرمان‌لی و یا خوراسان‌لی کیمی بیر آددیر. آزه‌ربایجان‌لی میللت آدی اولاراق سوویئت‌له‌رده‌ ایستالینیست میللت یاراتما پروژه‌سی‌نین اورونودور و ایران‌دا یاشایان تورک خالقی‌نی ایلگی‌له‌ندیرمه‌ز و اونو باغ‌لاماز.

حیدر علییئو ایران‌دا یاشایان تورک خالقی‌نین دیلی‌نین آزه‌ربایجان دیلی اولدوغونو ایددیعا ائتمیش‌دیر. بو دا یانلیش‌دیر. ایران‌دا تورک خالقی اؤز دیلی‌نی تورکی (لهجه‌له‌رده ‌تورکو، تورکوجه، تورکوجه‌ن، تورکوجان، ...) آدلاندیریر، اصلا آزه‌ربایجان دیلی آدلاندیرماز. ایران‌دا آزه‌ربایجان دیلی دییه ‌بیر دیل یوخ‌دور. آزه‌ربایجان دیلی ده ‌سوویئت آزه‌ربایجانی‌ندا باشقا بیر میللت‌له‌شمه ‌سوره‌جی اولان آزه‌ربایجان میللتی‌نی یاراتما ایستالینیست پروژه‌سی‌نین اورونودور. ایران‌دا یاشایان تورک میللتی‌نی ایلگی‌له‌ندیرمه‌ز و اونو باغ‌لاماز.

حیدر علییئوین قونوشماسی‌ندا اوچ قونو داها واردیر کی بون‌لار یانلیشین دا اؤته‌سی‌نده‌دیر:

حیدر علییئو سوویئت آزه‌ربایجانی یازارلاری‌نا ایران‌دا یاشایان تورک خالقی‌نی اؤز دیلی‌نه ‌تورک دیلی یئری‌نه‌ آزه‌ربایجان دیلی دئمه‌له‌ری گه‌ره‌کدییی‌نی باشا سالمالاری‌نی ایسته‌میش‌دیر. بو، ایران دولتی‌نین تورک‌جه‌نین آدی‌نی زورلا آزه‌ری‌جه‌یه ‌ده‌ییشدیرمه‌سی‌نه ‌به‌نزه‌ر بیر ایش و دوپه‌دوز تورک‌جه‌ و تورک میللتی‌نه‌ دوشمان‌لیق‌دیر. باشا سالینماسی گه‌ره‌که‌ن حیدر علییئو و به‌نزه‌ری آزه‌ربایجان رئسپوبلیکاسی‌ندان اولان‌لاردیر کی اؤز دیل‌له‌ری‌ آدی‌نین روس‌لار طرفی‌نده‌ن تورک‌جه‌ده‌ن آزه‌ربایجان دیلی‌نه ‌ده‌ییشدیریلدییی‌نی قاوراسینلار.

آیری‌جا اون‌لار آنلامالی‌دیرلار کی باشقا بیر میللت‌له‌شمه ‌سوره‌جی‌نده‌ن گئچه‌ن سوویئت آزه‌ربایجانی – آزه‌ربایجان رئسپوبلیکاسی، ایران‌دا یاشایان تورک خالقی‌نین میللی کیم‌لییی اولان تورک و دیلی اولان تورک‌جه‌نین آدلاری‌نی ده‌ییشدیرمه‌یه ‌یئتگی‌لی دئییل‌دیر.

حیدر علییئو آزه‌ربایجان رئسپوبلیکاسی‌نین آزه‌ربایجان دیلی تئرمینی‌نی قبول ائتدییی‌نی سؤیله‌میش‌دیر. اویسا گئرچه‌ک بودور کی تورک‌جه ‌یئری‌نه قول‌لانیلان ‌آزه‌ربایجان دیلی سوویئت‌له‌رین قافقازدا تورک خالقی‌نا یاپدیغی ائتنیک و کولتوره‌ل سوی قیریم سونوجوندا تحمیل ائدیلمیش و زورلانمیش بیر «یادآد» و «یادآلاندیرما» (زئنونیم، ائگزونیم)دیر.

حیدر علییئوین بو بیانی اونون روسیانین قافقازدا تورک خالقی‌نا یاپدیغی ائتنیک سوی‌قیریمی تائید ائتدییی‌نی گؤسته‌ریر.

حیدر علییئو قونوشماسی‌ندا سوویئت یاپیمی اولان جنوبی آزه‌ربایجان قاورامی‌نی ایش‌له‌تمیش‌دیر. اویسا ایران‌ین قوزئی باتی‌سی‌ندا تورک توپراق‌لاری و تورک وطنی – تورک‌ایلی – آزه‌ربایجان‌لا سینیرلی دئییل‌دیر؛ اونون ایکی قاتی‌دیر. جنوبی آزه‌ربایجان قاورامی‌نی ایش‌له‌تمه‌ک، اونو ایش‌له‌ده‌نین وطن شعورونا صاحیب اولمادیغی‌نی، تورک وطنی‌نین هارا اولدوغونو بیلمه‌دییی‌نی گؤسته‌ریر.

انتخاب نام ایرانیک آزربایجان برای دولت جدیدالتاسیس تورک‌های قفقاز جنوبی، یک خبط مهلک تاریخی و خانمان‌سوز بود.

 

انتخاب نام ایرانیک آزربایجان برای دولت جدیدالتاسیس تورک‌های قفقاز جنوبی، یک خبط مهلک تاریخی و خانمان‌سوز بود.

 

مئهران باهارلی

با از هم پاشیدن جمهوری‌ی مردم فدرال ماورای قفقاز، در سیر حوادث در سال ١٩١٨ جمهوری‌های مستقل گورجستان، هایستان – ارمنستان[1] و آزربایجان تاسیس شدند. اسامی دو جمهوری نخست حاوی نام ملی‌ ملت‌های مربوطه («گورجی»، «های - ارمنی») بود. اما در اسم دولت ملی تازه‌ تاسیس تورک‌های قفقاز جنوبی که با تدابیر و به کومک امپراتوری عثمانلی تاسیس شد[2]، نام ملی آن‌ها «تورک» وجود نداشت.

دولت آزربایجان تنها دولت در قفقاز بود که‌ در عنوان خود اسم ملت موسس آن (تورک) نیامده‌ بود. زیرا آن‌ها بر عکس دو ملت هم‌سایه‌ی گورجی و های - ارمنی (و تورک‌های آناتولی که چند سال بعد دولت جدید خود پس از فروپاشی امپراتوری عثمانلی را با الهام از نام ملت خود تورک «تورکیه» نامیدند)، نام جوغرافیایی و غیر اتنیک – ملی (آزربایجان)، اسم ایالت شمال غربی دولت قاجاری با ریشه‌ی ایرانیک را بر دولت ملی خود نهاده بودند. این رفتار، با توجه به آن که حتی در اسم نیروی سیاسی بومی اصلی موسس این دولت، یعنی «تورک عدم مرکزیت فرقه‌سی مساوات» هم نام ملی «تورک» وجود داشت، بسیار عجیب بود.

دلیل انتخاب اسم آزربایجان برای نامیدن دولت تورک جدید –‌ ظاهرا به صلاح‌دید و توصیه‌ی مقامات عثمانلی از جمله روشنی بیگ، خلیل پاشا و ... – آرزو و اومیدواری آن‌ها به تحریک و جلب تورک‌های ایالت - منطقه‌ی آزربایجان ایران برای الحاق و پیوستن آن ایالت به دولت جدیدالتاسیس تورک‌ها (اوغوزهای غربی) با همان نام در قفقاز بود.

اما تاریخ نشان داد که انتخاب نام ایرانیک آزربایجان برای دولت جدیدالتاسیس تورک‌های قفقاز جنوبی، نه تنها آن آرزو را متحقق نکرد، بلکه از جهات متعدد نادرست و مضر و اشتباه و یک خبط مهلک تاریخی و استراتژیک و خانمان‌سوز بود. از جمله:

HÉYDER ELİYÉV’İN TÜRK XALQIMIZLA İLGİLİ YANLIŞ DOLU QONUŞMASI

HÉYDER ELİYÉV’İN TÜRK XALQIMIZLA İLGİLİ YANLIŞ DOLU QONUŞMASI

“Bütün Cenûbi Azerbaycan’da yaşayan şâirlere te’sir gösterib başa salınız ki, Türk dili démesinler, Azerbaycan dili désinler. Bu, birincisi sizin borcunuzdur. Çünkü onlar özlerini Azerbaycanlı sanır, dilleri de Azerbaycan dilidir. Biz Azerbaycan dilini qebul étmişik ... Néce ki, burda vardır, élece de Cenûbi Azerbaycanda”

Qaynaq: H. E. Eliyév’in Azerbaycan yazıçılarının VII qurultayında nitqi. Kommunist qezéti, 14 iyun 1981, N^o 139.

Görüt: Azerbaycan yazıçılarının VII qurultayında. Azerbaycan KP Mk-nın birinci katibi Héyder Eliyév’in çıxışı. 7 iyun 1981-ci il.

Héyder Eliyév bu qonuşmasında İstalinist Azerbaycançılığa uyqun olaraq néçe yanlış söylemişdir. Türk milli ad, Türk milli kimliyi ve milli dilimizin adı olan Türkce, bizim qırmızı çizgilerimizdir. Bu qonuşmada bunlar aşılmışdır.

- Héyder Eliyév İran’da yaşayan Türk xalqının özünün milli ad ve milli kimliyini “Azerbaycanlı” sandığını iddia étmişdir. Bu doğru déyildir. İran’da “Türk” xalqı bütün târix boyunca ve bugün de özünü “Türk” adlandırmışdır, Azerbaycanlı déyildir. Başqa bir déyişle onun “özadlandırma”sı ve ya “özad”ı (self-designation, autonym, endonym) her zaman “Türk” olmuşdur.

Azerbaycanlı’nın étnik ad olaraq qullanılması Sovyét Azerbaycanı ve orada İstalinist Rusyanın gerçekleşdirdiyi koloniyal millet yaratma süreci ile ilgilidir, İran’da yaşayan Türk xalqı ile, ki bambaşqa bir milletleşme - Türkleşme - sürecinden gécmekdedir, ilgili déyildir ve onu bağlmaz.

İran’da “Azerbaycanlı” étnik ve milli kimlik déyildir, Azerbaycan bölgesinde yaşayan Türk, Kürd, Tat, Ermeni, Asoru v.b. ferqli milletlerden olan şexslerin o bölgeye mensub olduğunu gösteren, Kirmanlı veya Xorasanlı kimi bir addır. Azerbaycanlı, millet adı olaraq Sovyétlerde İstalinist millet yaratma projesinin ürünüdür ve İran'da yaşayan Türk xalqını ilgilendirmez ve onu bağlamaz.

- Héyder Eliyév İran’da yaşayan Türk xalqının dilinin “Azerbycan dili” olduğunu iddia étmişdir. Bu da yanlışdır. İran’da Türk xalqı öz dilini “Türki” (lehcelerde Türkü, Türküce, Türkücen, Türkücan v.s.) adlandırır, asla Azerbaycan dili adlandırmaz. İran'da Azerbaycan dili diye bir dil yoxdur. Azerbaycan dili de Sovyét Azerbaycanında başqa bir milletleşme süreci olan Azerbaycan milletini yaratma İstalinist projesinin ürünüdür. İran'da yaşayan Türk milletini ilgilendirmez ve onu bağlamaz.

Héyder Eliyév’in qonuşmasında üç qonu daha vardır ki bunlar yanlışın da ötesindedir:

- Héyder Eliyév Sovyét Azerbaycanı yazarlarına İran’da yaşayan Türk xalqını öz diline “Türk dili” yérine “Azerbaycan dili” démeleri gerektiyini başa salmalarını istemişdir. Bu, İran devletinin Türkcenin adını zorla Azericeye deyişdirmesine benzer bir iş ve düpedüz Türkce ve Türk milletine düşmanlıqdır. Oysa başa salınması gereken, Héyder Eliyév ve benzeri Azerbaycan Réspublikasından olanlardır ki öz dillerinin adının Ruslar terefinden Türkceden Azerbaycan diline deyişdirildiyini qavrasınlar.

Ayrıca onlar anlamalıdırlar ki başqa bir milletleşme sürecinden géçen Sovyét Azerbaycanı – Azerbaycan Réspublikası, İran’da yaşayan Türk xalqının milli kimliyi olan Türk ve dili olan Türkcenin adlarını deyişdirmeye yétgili déyildir.

- Héyder Eliyév Azerbaycan Réspublikasının “Azerbaycan dili” términini qebul étdiyini söylemişdir. Oysa gerçek budur ki “Türkce” yérine “Azerbaycan dili”, Sovyétlerin Qafqazda Türk xalqına yapdığı étnik ve kültürel soyqırım sonucunda tehmil édilmiş ve zorlanmış bir “yadad” ve ya “yadadlandırma”dır (Xenonym, Exonym).

-Héyder Eliyév bu beyânı ile Rusyanın Qafqazda Türk xalqına yapdığı étnik soyqırımı te’yid étdiyini göstermişdir.

- Héyder Eliyév qonuşmasında Sovyét yapımı olan “Cenûbi Azerbaycan” qavramını işletmişdir. Oysa İran’ın quzéybatısında Türk topraqları ve Türk veteni (Türkili) Azerbaycanla sınırlı déyildir, onun iki qatıdır. Cenûbi Azerbaycan qavramını işletmek, onu işledenin veten şuûruna sâhib olmadığını, Türk veteninin hara olduğunu bilmediyini gösterir.

İRAN’DA YAŞAMAKTA OLAN TÜRK HALKININ TÜRKİYE İLE İLGİLENMESİNİN TARİHİ, TOPLUMSAL, KİMLİKSEL VE PIRAGMATİK NEDENLERİ VARDIR

 

İRAN’DA YAŞAMAKTA OLAN TÜRK HALKININ TÜRKİYE İLE İLGİLENMESİNİN TARİHİ, TOPLUMSAL, KİMLİKSEL VE PIRAGMATİK NEDENLERİ VARDIR

 

Méhran Baharlı

 

 

İran’da yaşamakta olan Türk halkının Azerbaycan Respublikasından daha çok, Türkiye ile ilgilenmesinin derin tarihi, toplumsal, kimliksel ve pıragmatik nedenleri vardır

Kafkasya Türklerinin Anadolu Türklüyüne olan bağları ile karşılaştırıldığında İran’da yaşayan Türk halkı soy, dil, inanç, ağız, …. açılarından Türkiye ve Anadolu Türklüyüne kat kat daha yakındır. Hatta onun uzantısı sayılır. İran’da yaşayan Türk kitlesinin soyca yüzde doksanına yakını ise geçmiş altı yüzyılda Türkiye - Osmanlıdan doğrudan Türkili ve İran’a gelmedir.

Türk halkının temel milli ve folklorik destanları, Koroğlu, Molla Nesreddin, Dede Korkut, Aslı Kerem … ya doğrudan Anadolu - Osmanlıda ya da oradan gelmiş Türklerce yaratılmıştır.

İran’daki Sünni ve Alevi (Aliallahi) Türkler, özellikle milli düşünceli olanlar, derinden Türkiye’ye bağlıdırlar.

İran’daki Türklerin milli ad ve milli kimlikleri olan “Türk”, Türkiye’nin de milli kimliyidir. Oysa Azerbaycan Respublikası’nın milli kimliyi, Rusya’nın yaratıp zorladığı köksüz ve yapmacık olan “Azerbaycanlı”dır. “Azerbaycanlı” milli kimlik olarak İran’da özellikle Azerbaycan adı taşıyan üç ostan - il dışında yaşayan Türk kitlesine, kesinlikle her hangi bir şey ifade etmez. Hatta bazen kuzeyden gelen “Azerilik” gibi, Türk halkı tarafından milli bir tehdit sayılır.

İran’da son altı yüzyılda Türk - Türkman devletleşmesi (Karakoyunlu, Akkoyunlu, Kızılbaş, Afşar ve Kacar), hepsi Osmanlı – Anadolu’dan gelme Türklerin eseridir.

Ondokuzuncu yüzyıl boyunca ve yirminci yüzyılın başında İran’da Türklerin benimsediyi Modernite, Meşrute, İttihad-ı İslam, Sekularizm gibi akımlar doğrudan Osmanlı – Türkiye’den gelmedir. Bunlara sıradan halk, gönüllü olarak ve geniş ölçüde katılmıştır. Azerbaycan Respublikası’ndan Meşrute ve sonrasında gelen akımlar ise Türk milli karakterden yoksun İrancılık, Komunizm, Devrimcilik, Rusçuluk, Totalitarism ve Terorism idi. Bir sıra aydın ve seckinlerin tersine, Türk halkı özellikle Kafkasya sınırından uzak bölgelerde yaşayan Türkler, bunları hiç bir zaman benimsememiştir.

İran’da modern Türk milli kimliyi ondokuz ve yirminci yüzyıllarda Osmanlıdan buraya gelmiş İttihad-ı İslam, İttihad ve Terakki, Jön Türk, Türk Ocaklarının yerli versiyonlarının kurulması ile zirve yapmıştır. Azerbaycan Respublikasından, kendisi de Osmanlı etkisinin sonucu oluşan kısa “Türk Musavat” dönemi dışında, Türk kimlikli her hangi bir düşünsel ve siyasi akım güneye gelmemiştir.

Türk halkı Türkili’de özellikle Batı Azerbaycan bölgesinde Osmanlıyı kendisini Ermeni, Asoru, Rus, İngiliz ve Fıransızların zülmünden kurtaran kurtarıcı bir güç ve garantör olarak görür. Azerbaycan Respublikası’nın Türk halkı ile ilgili geçmişte ve gelecekte böyle bir rol oynadığı veya oynayabileceyi söz konusu deyildir.

İran’da çoçuklar için okulda sahnelenen bir tiyatro oyunundan: Türk olmak suçtur, cezası da zindan

İran’da çoçuklar için okulda sahnelenen bir tiyatro oyunundan:

Türk olmak suçtur, cezası da zindan

İran’da yaşamakta olan Türk halkı ile ilgili bu ülkede var olan ırkçı ve aşağılayıcı steriyotipler sadece Fars toplumun gündelik konuşmalar ve fıkraları, mediya ve yayınları ile sınırlı deyildir. Bunlara ek olarak, okullarda Türk çocuklarının beynini yıkamak için de sık kullanılır.

“Hemedan’ı Seviyorum” (I ♥ HAMEDAN) sayfasında korkunç bir olay anlatılmıştır. Çoğunluğunu Türklerin oluşturduğu Hemedan İlinde bir okulda, çoçuklar için bir tiyatro oyunu sahnelenmiştir. Bu oyunda Türk olmak suç gösterilmiş, suçun kanıtı da Polisin bir Türk’ün cebinde bulduğu somun (pide)!. Pide bulunduktan sonra Polis o şahsı Türk olmak suçundan yakalayıp hapse gönderiyor:

“Polis sahnede birini durdurur ve beyefendi sen Türk müsün diye soruyor. Adam cevap veriyor ki: Hayır, Allah’a yemin ederim. İnanmıyorsan gel üstümü ara. Polis üstünü arıyor ve cebinde bir küke (somun, pide) bulur ve adamı Türk olmak suçundan hapse gönderir. Ortaokulda bizim için sahneledikleri ve bize gösterdikleri oyun tam olarak buydu.

İran’da Türk olmak suçtur, cezası zindan ve Farsların ülkesinde esir olmak. Bütün bu şeytanlaştırmalar ve saldırılara rağmen, neden hala bazı insanlar çocuklarıyla Türkçe konuşuyor anlamıyorum. Belleyimizde bu anılardan çok var. Mazlumu oynamıyorum. Bu bizim toplumumuzun acı gerçeyi. ... Bunlar ki Türkleri eşek bilirler. .... Bu ülke insanlarla alay etme ülkesi, vicdanları ayaklar altına alma ülkesidir”.

Kaynak:

استریوتیپ «نان بربری، بیسکویت تورک‌ها» در تئاتر مدارس همدان – تورک‌ایلی

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/04/blog-post_28.html

İlgili Bağlantılar:

İRAN’DA ÇOÇUKLAR İÇİN OKULDA SAHNELENEN BİR TİYATRO OYUNUNDAN: TÜRK OLMAK SUÇTUR, CEZASI DA ZİNDAN

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/05/iranda-cocuklar-icin-okulda-sahnelenen.html

İRAN İSLAM CUMHURİYETİ’NİN ÜST DÜZEY DİPLOMATI: TÜRKLER ALÇAK VE ŞEREFSİZDİRLER. ERDOĞAN MÜNAFIK VE TÜRKİYE DEVLETİ KÖTÜ BİR HAYVANDIR. TÜRKLER ERMENİLERİ SOYKIRIM YAPMIŞ, ŞİMDİ DE KÜRTLERE BOMBA YAĞDIRIYOR.

http://sozumuz1.blogspot.com/2022/11/iran-islam-cumhuriyetinin-ust-duzey.html

İRAN’IN FARS-Şİİ DERİN DEVLETİ SÖZCÜLERİNDEN RÂİFİPÛR: İRAN, TÜRKİYE ALEVİLERİNİ ÖRGÜTLEMELİ VE KULLANMALI; ERDOĞAN’IN İRAN’IN SABRININ TÜKENDİYİNİ ANLAMASINI SAĞLAMALI

http://sozumuz1.blogspot.com/2022/02/irann-fars-sii-derin-devleti.html

KASIM SÜLEYMANİ’NIN TÜRK, TÜRKİYE, OSMANLI VE SELÇUKLU KARŞITI SÖZLERİ

http://sozumuz1.blogspot.com/2023/01/kasm-suleymaninin-turk-turkiye-osmanl.html

İRAN’DAN ERMENİSTAN’A UYARI: SOYKIRIM İDDİASINDAN VAZ GEÇMEYİN, TÜRKİYE İLE İLİŞKİLERİ NORMALLEŞTİRMEYİN

http://sozumuz1.blogspot.com/2022/04/irandan-ermenistana-uyar-soykrm.html

İRAN’DA BULUNAN TÜRKİK MİLLETLER, YURTLARI, VE BUNLARIN ÖZADLANDIRMALARI İLE MİLLİ BAYRAKLARI

http://sozumuz1.blogspot.com/2022/06/iranda-bulunan-turkik-milletleri.html

İRAN’DA YAŞAMAKTA OLAN TÜRK HALKININ İRAN DEVLETİ’NDEN TALEP ETTİĞİ KISA VE ORTAVADELİ İSTEKLER

http://sozumuz1.blogspot.com/2022/11/iranda-yasamakta-olan-turk-halkinin.html

TÜRKİYE CUMHURİYETİ, (İRAN, AFGANİSTAN, İRAK, SURİYE’DE) YAŞAYAN TÜRKLERİN KENDİ FEDERE DEVLETLERİNİ KURMALARINA DESTEK VERMELİDİR

http://sozumuz1.blogspot.com/2022/05/turkiye-cumhuriyeti-iran-afganistan.html

TÜRKİYE’NİN İRAN İŞİNE KARIŞMASI GEREKİYOR

http://sozumuz1.blogspot.com/2022/11/turkiyenin-iran-isine-karismasi.html

TÜRKİYE DİYANETİ’NDE ALEVİ, CAFERİ, HIRISTIYAN VE MUSEVİ BİRİMLERİNİN KURULMASI ÖNERİSİ

http://sozumuz1.blogspot.com/2022/10/turkiye-diyanetinde-alevi-caferi.html

روان‌کاوی توده‌ای عمیق، افکار و ایده و اندیشه‌های تفکر برانگیز و علمی آقای باهارلی

 

روان‌کاوی توده‌ای عمیق، افکار و ایده و اندیشه‌های تفکر برانگیز و علمی آقای باهارلی

 

در تاریخ اجتماعی تورک‌های ایران من تا به حال به مقالات باارزشی مانند «مغلوبیتمان در انقلاب مشروطه .... »[1] و یا «دولت عثمانلی و اپیدمی خودزنی ....»[2] و «اسلام تورکی و اسلام مرزی ....»[3] و «عقب‌گرد به سنگر ملی ....»[4]، «قهر کردن از مردم فارس ....»[5]، «پدیده‌های نو و نام‌های نو ....»[6]، « ائل، اوبا، اویماق‌لاریمیز ....»[7] و «رقابت تاریخی تورک – فارس» (بخشی از «مصاحبه‌های ایشان با آزربایجان دموکراسی اوجاغی»)[8] و و و بر نخورده‌ام. و جداً حیف است که این‌همه افکار و ایده و اندیشه‌های تفکر برانگیز و علمی در میان ده‌ها سایت و فیس‌بوک گم و گور شوند.

من از سوی‌داش‌های عزیز و خود آقای باهارلی سه خواهش دارم.

اول: من مدت‌ها پیش مقاله‌ای از آقای باهارلی [«عامل جوغرافیا و تاثیرات منطقه‌ای ....»[9]، «میان پرده‌ی تاریک .... »[10]] خوانده بودم که ایشان در میانه‌ی نوشته‌اش به تفاوت بین غلظت هویت تورکی در تورک‌های ساکن غرب و شرق آزربایجان پرداخته بودند. در این نوشته‌ی باارزش، ایشان به موضوع خیلی مهمی پرداخته بودند و آن این که تورک‌های ساکن غرب آزربایجان به خاطر تهدیدهای اکراد و ارامنه بیش‌تر از تورک‌های ساکن شرق آزربایجان مانند تبریز به هویت تورکی‌شان پای‌بند مانده‌اند. اما تورک‌های ساکن شرق به خاطر عدم [وجود] این گونه تهدیدها بیش‌تر مرکزگرا شده‌اند. این یک روان‌کاوی توده‌ای عمیق است که نتایجش را امروزها خود شاهدش هستیم. من عنوان مقاله یادم رفته و الآن بهش احتیاج مبرمی دارم. از دوستان یا خود آقای باهارلی خواهشمندم که اگر عنوان این مقاله یادشان باشد لطفاً در همین جا درجش کنند.

خواهش دوم این است که متاسفانه مقاله‌های باارزش آقای باهارلی در خیلی جاها منشتر می‌شوند که جمع‌آوری‌شان خیلی مشکل و گاهاً غیر ممکن می‌شود. مخصوصاً نوشته‌هایی که در فیس‌بوک منتشر می‌شوند بعد از مدتی اصلاً قابل دست‌رسی نیستند. اگر دوستانی که توانایی و وقت‌اش را دارند بتوانند در [یک] سایت پشتیبانی، همه‌ی مقالات منشتر شده‌ی ایشان را جمع‌آوری و نصب کنند، خدمت بزرگی به ملت و فعالین تورک‌های ایرانی کرده‌اند.

خواهش سوم از خود آقای باهارلی است و آن اینکه نوشته‌هایش در سایت سؤزوموز بعد از مدت کوتاهی غیب می‌شوند و کلاً این سایت سرعت بالا آمدنش خیلی کم است. اگر امکان داشته باشد مقالاتشان را در فورمت پی.دی.اف. منتشر کنند که هم ذخیره و هم چاپ و هم ارسالش به دوستان توسط ایمیل راحت‌تر شود.

من با اینکه اکثر نوشته‌های ایشان را در گلاسورها طبقه‌بندی کرده‌ام، اما می‌توانم ادعا کنم که به خیلی دیگر از نوشته‌هایش نتوانسته‌ام دست‌رسی پیدا کنم. پیرینت گرفتن هم از سایت‌های مختلف خودش مشکلاتی دارد. مهم‌تر از همه نمی‌توان به دوستان ارسال یا بعنوان مرجع به آن‌ها رجوع داد.

هه‌پینیز ساغ قالین!

مطالب مرتبط:

روان‌کاوی توده‌ای عمیق، افکار و ایده و اندیشه‌های تفکر برانگیز و علمی آقای باهارلی

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/05/blog-post_18.html

آگاهی من به هویت تورکی از مقالات مهران باهارلی شروع شد

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/04/blog-post_50.html

ایران جوغرافیاسی‌ندا اه‌ن آوانگارد تاریخ‌ه یؤن وئره‌ن باهارلی‌دیر

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/04/blog-post_26.html

سوسن نواده رضی (مئهران باهارلی‌یا): تورک‌له‌ریمیزی بیر قورتاران اولاجاق‌سا، او دا مطلق سیز اولاجاقسیز.

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/04/blog-post_14.html

سوسن نواده ‌رضی و لومپه‌ن آزه‌ربایجان‌چی‌ «شانلی ایلدیریم»ین اونو شخصیت تئرورو و تهدید ائتمه‌سی

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/04/blog-post_93.html

مقالات باهارلی مرا عاشق تورک و زبان تورکی کرد

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/04/blog-post_56.html

ما تورک‌های همدانیم. مهران بهارلی را یک قهرمان بزرگ می‌دانم. و من نمونه‌ای معمولی از میلیون‌ها نفر تورک خارج از آزربایجانم.

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/04/blog-post_66.html

مئهران بئی : شما در شوره‌زاری درختی را کِشته‌اید که ریشه دوانیده است

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/04/yine-sozumuz.html

در ٩٠-١٠٠ سال گذشته افرادی مانند بهارلی غایب بودند

http://sozumuz1.blogspot.com/2022/04/90-100.html

اگر می‌خواهید که از نوشته‌های جناب مئهران بهارلی بهره ببرید

http://sozumuz1.blogspot.com/2022/11/blog-post.html

---

[1] مغلوبیتمان در انقلاب مشروطه‌ی ایران و خبط - خیانت انجمن آزربایجان

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/12/blog-post_19.html

[2] دولت عثمانلی و اپیدمی خودزنی نخبه‌گان تورک در آزربایجان – ایران

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/05/blog-post_36.html

[3] اسلام تورکی، اسلام مرزی؛ پاسخی به نقد حیدر شادی

https://sozumuz1.blogspot.com/2017/07/blog-post_25.html

[4] عقب‌گرد به سنگر ملی، مشترک و سراسری و یا: زبان فارسی، زبان ملی و مشترک تورک‌ها و زبان سراسری ایران نیست

https://sozumuz1.blogspot.com/2016/02/blog-post_16.html

[5] قهر کردن از مردم فارس، کوْد و تعبیری پان‌ایرانیستی است

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/05/blog-post_25.html

[6] فارسستان، فارسیه، فارسیستان، پرشیا، پرسیا  (Farsestan, Farsistan, Farsiye, Farsiyeh, Persia) 

بخش اول: فارسستان در یک نگاه

https://sozumuz1.blogspot.com/2016/04/blog-post_26.html

بخش دوم: پدیده‌های نو، نام‌های نو-فارسستان، منطقه‌ی ملی فارس‌نشین در شرق و مرکز کشور

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/04/blog-post_25.html

[7] ائل، اوْبا، اوْیماق‌لاریمیز و یا مساله‌ی ایلات تورک

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/05/blog-post_78.html

هدف از بررسی زیرگروه‌های لهجه‌ای، جوغرافیایی، مذهبی، طائفه‌ای، ... ملت تورک در ایران

https://sozumuz1.blogspot.com/2016/09/blog-post_9.html

جوغرافیای انسانی خلق تورک در ایران و منطقه

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/05/blog-post.html

[8] در قسمت سوم از گفتگوی مهران بهاری با آزربایجان دموکراسی اوجاغی

 گفتگوی مهران بهاری با آزربایجان دموکراسی اوجاغی-بخش اول

https://sozumuz1.blogspot.com/2017/08/blog-post_45.html

گفتگوی مهران بهاری با آزربایجان دموکراسی اوجاغی-بخش دوم

https://sozumuz1.blogspot.com/2017/08/blog-post_16.html

گفتگوی مهران بهاری با آزربایجان دموکراسی اوجاغی-بخش سوم

https://sozumuz1.blogspot.com/2017/08/blog-post_49.html

گفتگوی مهران بهاری با آزربایجان دموکراسی اوجاغی-بخش چهارم

https://sozumuz1.blogspot.com/2017/08/blog-post_90.html

گفتگوی مهران بهاری با آزربایجان دموکراسی اوجاغی-بخش پنجم

https://sozumuz1.blogspot.com/2017/08/blog-post_54.html

[9] عامل جوغرافیا و تاثیرات منطقه‌ای بر شعور ملی تورک، آزربایجان‌گرایی، تورک‌گرایی، ...

https://sozumuz1.blogspot.com/2018/02/blog-post_23.html

[10] میان پرده‌ی تاریک: مقابله‌ی دموکرات‌های فارس‌گرای آزربایجانی با تورک‌گرایان دموکراتیک تورک

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/05/blog-post_32.html

میان پرده‌ی تاریک: مقابله‌ی دموکرات‌های فارس‌گرای آزربایجانی با تورک‌گرایان دموکراتیک تورک

 

میان پرده‌ی تاریک: مقابله‌ی دموکرات‌های فارس‌گرای آزربایجانی با تورک‌گرایان دموکراتیک تورک

دولت عثمانلی و اپیدمی خودزنی نخبه‌گان تورك در آزربایجان - ایران

 

دولت عثمانلی و اپیدمی خودزنی نخبه‌گان تورك در آزربایجان - ایران

قهر کردن از مردم فارس، کود و تعبیری پان‌ایرانیستی است

 

قهر کردن از مردم فارس، کود و تعبیری پان‌ایرانیستی است

علت توجه فوق العاده‌ی ایرانی‌ها به انتخابات «تورکیه»

 در رسانه‌های فارسی، عوامل بی شماری در توضیح علت توجه فوق العاده‌ی ایرانی‌ها به انتخابات «تورکیه» مطرح می‌شود، اما عامل اصلی گفته نمی‌شود: اکثریت نسبی مردم ایران «تورک» است

وچیزی طبیعی‌تر از این وجود ندارد که یک مردم (تورک) به مسائل کشوری که نام ملی او را در اسم خود دارد (تورک.یه) و ملتش هم هم‌نام اوست (تورک) علاقه نشان بدهند.

Fars medyasında İranlıların "Türkiye" seçimlerine olağaüstü ilgi göstermesini açıklamak için sayısız faktörden bahsediliyor, ama asıl faktöre değinilmiyor: İran halkının görece çoğunluğu "Türk"tür.

İran’da yaşayan (Türk) halkının, adında (Türk.iye) kendi milli adı (Türk) bulunan ve milletinin de kendisiyle aynı adı (Türk) taşıyan bir ülkenin (Türkiye’nin) meselelerine ilgi göstermesinden daha doğal bir şey olamaz.

تورک خالقی‌نین تورکییه ایله ایلگی‌له‌نمه‌سی‌نین تاریخی، توپلوم‌سال، کیم‌لیک‌سه‌ل و پیراگماتیک نه‌ده‌ن‌له‌ری واردیر

https://sozumuz1.blogspot.com/2016/11/blog-post.html

İRAN’DA YAŞAMAKTA OLAN TÜRK HALKININ TÜRKİYE İLE İLGİLENMESİNİN TARİHİ, TOPLUMSAL, KİMLİKSEL VE PIRAGMATİK NEDENLERİ VARDIR

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/05/iranda-yasamakta-olan-turk-halkinin.html