Sözümüz: حرف زدن به زبان تورکی از جرایم نابخشودنی مدارس بود و مجازات چوب خوردن داشت.

Tuesday, May 16, 2023

حرف زدن به زبان تورکی از جرایم نابخشودنی مدارس بود و مجازات چوب خوردن داشت.

حرف زدن به زبان تورکی از جرایم نابخشودنی مدارس بود و مجازات چوب خوردن داشت.

مئهران باهارلی

١-دولت مودرن ایران از دوره ی مشروطیت بدین سو، برای ریشه کن کردن زبان تورکی و تورکیت از جوغرافیا و تاریخ ایران، از متودها و ابزارهای قانونی و حقوقی و قضایی و نظامی گوناگونی استفاده می‌کند. خشونت و قهوه‌ی قهریه هم از همان آغاز و همیشه در میان این متودها و ابزارها است. موارد آتی نمونه‌هایی قابل ذکر هستند:

-سپردن امر سیاست‌گذاری و مساله‌ی برخورد با زبان تورکی و هویت ملی تورک به نظامیان در دوره‌ی رضا شاه که خود یک نظامی کودتاچی بود،

-نصب لوحه‌ها و تابلوهای صحبت به تورکی ممنوع است در مدارس و ادارات،

-توبیخ کردن دانش‌آموزان و معلمین و ماموران دولت به جرم صحبت کردن به تورکی،

-گذاشتن صندوق جریمه‌ی صحبت به تورکی در مدارس،

-مجازات بدنی و شکنجه‌ی کودکان تورک به جرم صحبت کردن به زبان تورکی،

-خمیر و نابود کردن کتب و نشریات تورکی توسط ادارات دولتی،

-برگزاری مراسم آتش زدن کتب تورکی توسط نظامیان،

-جرم‌انگاری تورک بودن در محاکم و دادگاه‌ها و رسانه‌ها و کتب درسی

و ......

٢-اگر امروز بسیاری از مردمان ایران مخصوصا در مناطق ملی تورک‌نشین (تورک‌ایلی، قاشقای‌یورت، افشاریورت، ...) قادر به خواندن و نوشتن به فارسی و استفاده از آن به عنوان زبان رابط هستند، این امر نه به طور طبیعی و در شرایط مساوی و نتیجه‌ی رقابتی عادلانه با دیگر زبان‌های ایران، بلکه در نتیجه‌ی ممنوع بودن آن زبان‌ها و تورکی در نظام اداری و تحصیلی و رسانه‌ها، و تحمیل فارسی توسط قوانین و بخش‌نامه‌ها و نظامیان و با زور و سرنیزه و صندوق جریمه و مجازات بدنی و آتش زدن کتب غیر فارسی ...... تحقق یافته است.

٣- خشونت کلامی و روحی و روانی، تنبیه بدنی و آزار جسمی و شکنجه‌ی کودکان تورک به سبب تورکی صحبت کردنشان توسط معلمان و ناظمین و مدیران، روشی بسیار رایج در دوره‌ی رضاشاه حتی بعد از آن در ایران برای تحمیل زبان فارسی به کودکان در مدارس بوده است. خشونت کلامی و روحی و روانی معمولا به صورت توبیخ و تحقیر کودکان تورک به دلیل تکلم به تورکی توسط معلمین و مدیران مدارس، و یا عرضه‌ی تکلم به تورکی به صورت یک جرم و مجبور کردن کودکان به پرداخت مبلغی به صندوق‌های جریمه به سبب جرم صحبت به تورکی انجام می شد.

٤-تنبیه بدنی و آزار جسمی و شکنجه‌ی کودکان اغلب به صورت چوب زدن به دست‌های آن‌ها بود. هرچند نمونه‌هایی از شکنجه‌ی کودکان در اشکال دیگر هم گزارش شده است. به عنوان نمونه محمود تبریزلی روایت می‌کند که او در کلاس چهارم – قبل از انقلاب در شهر تبریز - به عنوان مجازات جرم تورکی صحبت کردنش مجبور شده بود در سرمای زمستان با پای لخت بر روی برف‌ها یک بار به دور حیاط دبستان دولتی کاوه که بسیار بزرگ بود و به همین دلیل هم بعدها محل ساواک شده بود بدود.

٥-در زیر یک روایت از تنبیه بدنی و شکنجه‌ی کودکان تورک را به سبب صحبت کردن به تورکی از کتاب یادواره‌ی شهر خوی (تالیف محمدعلی کریم‌زاده تبریزی، به کوشش مجمع خویی‌های مقیم استان تهران، ص ٥٦) نقل کرده‌ام. مولف این کتاب را در سال ١٣٨٠ در ٧٩ ساله‌گی نوشته است. بنا به مولف، حرف زدن به تورکی در سال‌های ١٣١٤-١٣١٥ یعنی اوج قدرت رضاشاه، یک جرم غیر قابل عفو شمرده می‌شد و مجازات چوب خوردن داشت. این مجازات در پایان هر روز درس انجام می‌شد. مبصر لیست شاگردان مجرم را که در طول روز به تورکی صحبت کرده بودند به ناظم مدرسه می‌داد. ناظم مدرسه هم هر شاگرد را پنج بار با چوب می‌زد. و به آن‌ها اخطار می کرد که در صورت تکرار صحبت کردن به تورکی، مجازات چوب زدن بیشتر خواهد شد.

٦-چوب زدن به کودکان تورک و دیگر فورم‌های تنبیه بدنی و شکنجه‌ی آن‌ها به سبب تورکی سخن گفتن، مصداق بارز جنایت عمدی و نسل‌کشی زبانی و قومی است. و از آنجائی که کودکان نوعا دارای جثه‌ای کوچک و ضعیف بوده، تحمل کمتری در مقابل خشونت فیزیکی دارند و ناتوان از دفاع از خود هستند، این جنایت مستحق اشد مجازات برای عاملین و آمرین آن از معلم گرفته تا وزیر آموزش و پرورش .... و غیره است.

چوب زدن به کودکان به جرم صحبت کردن به تورکی،

از کتاب یادواره‌ی شهر خوی، تالیف محمدعلی کریم‌زاده تبریزی، به کوشش مجمع خویی‌های مقیم استان تهران، ص ٥٦

«در آن زمان‌ها که سالیان ١٣١٤ و ١٣١٥ شمسی بود حرف زدن به زبان محلی و تورکی از جرایم نابخشودنی مدارس بود و چوب خوردن داشت. عصر هر روز موقع مرخصی دانش آموزان، مبصر کلاس اسامی دانش آموزان خاطی را به ناظم می‌داد و ناظم مدرسه به تشخیص و انصاف خود هر شاگردی را پنج چوب می‌زد و یادآوری می‌کرد که اگر حرف زدن تورکی تکرار شود، تنبیهش بیشتر خواهد گردید.

خواننده‌گان گرامی و به خصوص آن‌ها که شصت سال بیشتر دارند حتما در زمان تحصیل چوبی خورده و درد آن را حس کرده‌اند و حالیه پس از لحظه‌ای تداعی به زبان حال با خود می‌اندیشند چه بی انصاف بودند معلمینی که می‌بایستی روح و مغز و احساسات شاگردان را تلطیف نموده و نکویی‌ها و محبت‌ها را بیاموزند. اما در مقابل، با آن چوب‌های لعنتی روی انگشتان نحیف و ظریف نونهالان ضربه می‌زدند و به خاطر یک لبخند نابهنگام تنبیه می‌نمودند....».

جرم شمردن نام و هویت تورک

استریوتیپ «نان بربری، بیسکویت تورک‌ها» در تئاتر مدارس همدان – تورک‌ایلی

https://sozumuz1.blogspot.com/2023/04/blog-post_28.html

سرهنگ دادگاه‌ نظامی در دادرسی ارتش: در ایران، تورک بودن جرم است

https://sozumuz1.blogspot.com/2021/10/blog-post_4.html

بخش‌نامه‌ی اداره‌ی فرهنگ آزربایجان برای رایج ساختن نام و هویت قومی آذری و آذربایجانی به جای تورک

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/10/blog-post_12.html

ممنوعیت مدارس تورک و زبان تورکی در مدارس

افسار الاغ به سر کودکان تورک و بستنشان به آخور تا مثل آدم به فارسی حرف بزنند

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/06/blog-post_9.html

تکلم به لهجه‌ی اجنبی تورکی اکیداً ممنوع است. با زبان شیرین فارسی صحبت کنید!

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/04/blog-post_4.html