وزارت فرهنگ و هنر ایران: چاپ کتاب و نشریه و هر گونه‌ انتشارات دیگر ‌به ‌زبان تورکی ممنوع می‌باشد.

وزارت فرهنگ و هنر ایران:

چاپ کتاب و نشریه و هر گونه‌ انتشارات دیگر ‌به ‌زبان تورکی ممنوع می‌باشد.

 

مئهران باهارلی

 

İran Kültür ve sanat bakanlığı:

Türkçe olan kitap ve başka her çeşit yayının basılması  yasaktır.

هر روز که‌ می‌گذرد ابعاد سیاست رسمی و نهادینه‌ی دولت ایران برای ریشه‌کن کردن زبان تورکی و فارس‌سازی کامل ملت تورک ساکن در ایران (نسل‌کشی زبانی و ملی تورک) بیش‌تر و بیش‌تر آشکار و افشا می‌شود. قابل توجه است زبان تورکی که‌ دولت ایران در صدد ریشه‌کن کردن آن است، زبان اکثریت نسبی مردمان ایران در حال حاضر، زبان اکثریت مطلق اهالی آن در اوائل قرن نوزده، یکی از دو زبان عمومی - سراسری‌ و یکی از زبان‌های رسمی دوژور دولت‌های تورک – موغول حاکم بر ایران امروزی در طول تاریخ تورک این کشور  به مدت یک هزار و دویست سال به ‌شمول دولت تورک قاجار تا سال ١٩٢٥ است.

در زیر یکی دیگر از اسناد رسمی مربوط به ‌سیاست نسل‌کشی زبانی و ملی تورک در ایران را آورده‌ام. این سند مکاتبه‌ای است بین دفتر حفاظت وزارت فرهنگ و هنر و مدیر کل نگارش آن وزارت‌خانه‌ مربوط به سال ١٩٥٧ که ‌در آن به ‌صراحت گفته ‌می‌شود ‌در ایران چاپ هر گونه ‌کتاب و نشریه ‌و انتشارات دیگر به‌ زبان تورکی، از جمله ‌کتاب خودآموز و مکالمات تورکی ممنوع است.

١-ضروری است که ‌این‌گونه‌ اسناد در وسیع‌ترین مقیاس در رسانه‌ها و نشریات و ... داخلی و خارجی برای اطلاع‌رسانی و آگاه‌ ساختن افکار عمومی تورک، دیگر ملل ساکن در ایران، مراکز آکادمیک و سیاسی بین المللی و مخصوصا کشور تورکیه‌ منتشر شود. چرا که‌ یکی از عوامل موفقیت دولت ایران در امر نسل‌کشی زبانی و ملی تورک در ایران، همین بی اطلاعی افکار عمومی تورک، ایران و جهان و تورکیه ‌از این فاجعه‌ی انسانی و فرهنگی است. در نتیجه‌ی این بی اطلاعی است که در آثار مربوط به ایران و نسل‌کشی‌های زبانی و ملی در جهان، هرگز سیاست یک صد و بیست و پنج ساله‌ی دولتی و رسمی و سیستماتیک نسل‌کشی زبانی و ملی تورک در ایران، که یکی از شدیدترین و ضد انسانی‌ترین آن‌ها در تاریخ جهان معاصر است ذکر نمی‌شود.

٢-عامل دیگر در موفقیت امر نسل‌کشی زبانی و ملی تورک در ایران، عوامل داخلی است که ‌آن‌ها را می‌توان به ‌دو مقوله‌ تقسیم کرد:

الف-نخبه‌گان و سیاسیون و اهل قلم تورک الینه‌ و آسیمیله‌ شده‌ مخصوصا در مرکز - شرق آزربایجان (خط تبریز - اردبیل) در طول قرن نوزده‌ و بیستم و اکنون، که ‌هویت ملی انتخابی خود را ایرانی قبول کرده‌ و معتقد به ملی، مشترک و ... بودن زبان تحمیلی و قاتل و استعماری فارسی بودند و هستند. این گروه‌ نه‌ تنها پس از آغاز سیاست رسمی و دولتی نسل‌کشی زبانی و ملی تورک در ایران به ‌دوره‌ی پیش از مشروطیت (انجمن‌های معارف تهران و تبریز) و مشروطیت (انجمن آزربایجان تهران و انجمن ایالتی آزربایجان در تبریز) و سال‌های جنگ جهانی اول (دموکرات‌های آزربایجان و آزادی ستان)، از مجریان و حامیان اصلی آن در مناطق تورک‌نشین ایران بوده‌اند، بلکه‌ خود از ایجاد کننده‌گان و طراحان و تئوریسین‌های اصلی سیاست تورک‌ستیزی و فارس‌سازی ملت تورک در عصر مودرنیته‌اند.

ب-آزربایجان‌گرایان و مخصوصا طیف آزربایجان‌گرایان استالینیست که ‌به اندازه‌ی پان‌ایرانیست‌ها با تورکیت و هویت ملی تورک و... مساله ‌دارند. این‌ها حتی بر خلاف پان‌ایرانیست‌ها و دولت ایران - که‌ مانند این سند – تا دهه‌های اخیر زبان مردم را «تورکی» می‌نامیدند، با نام «تورکی» - خودنامگذاری طبیعی و تاریخی مردم تورک ما - هم دشمن‌اند و آن را با دیگرنامگذاری‌های استعماری و جعلی «آزری» و «آزربایجانی» عوض می‌کنند.

ج- تورک‌ستیزی چپ ایرانی و آزربایجان‌گرایی استالینیستی. در ٨٠-٩٠ سالی که ‌از ظهور آزربایجان‌گرایی استالینیستی می‌گذرد، از طرف منسوبین این جریان حتی یک مقاله ‌و کتاب و اثر تحقیقی در باره‌ی سیاست رسمی نسل‌کشی زبانی تورک در ایران توسط دولت این کشور، به منظور آگاه ساختن ملت تورک و مردمان ایران و جهانیان و مستندسازی این جنایت منتشر نشده ‌است. زیرا اساس تاریخی آزربایجان‌گرایی را فعالین سیاسی متعلق به‌ آزربایجان‌گرایی ایران‌گرا و چپ ایرانی دوره‌ی مشروطیت که ‌معتقد به‌ هویت ملی ایرانی با زبان ملی فارسی بودند و به اندازه حتی بیشتر از پان‌ایرانیست‌ها با نام و هویت ملی تورک و زبان تورکی دشمنی داشتند و دارند تشکیل می‌دهد. به ‌همین دلیل است که ‌بعد از فرار رهبران حکومت ملی آزربایجان به ‌آزربایجان شوروی، فرقه‌ی دموکرات آزربایجان اقدام به‌ تشکیل کلاس‌های آموزش زبان فارسی - و نه تورکی - برای مهاجرین و فراریان کرد! در همین راستا حتی عده‌ای از تورک‌های چپ ایرانی و آزربایجان‌گرای تبریز، مانند غلامحسین ساعدی، ادعا نمودند که زبان قاتل و تحمیلی و استعماری فارسی، زبان ملی تورک‌ها است و تورک‌ها مسئولیت و وظیفه‌ی فربه کردن آن را دارند. باز به همان دلیل تورک‌ستیزی، جناح قفقازی آزربایجان‌گرایان استالینیست هم، زبان هیبرید «آزربایجان‌جا» را با تصفیه‌ی کلمات و اصطلاحات تورکی، و با انباشتن کلمات و اصطلاحات زبان فارسی و عربی و روسی در آن آفرید که اکنون زبان رسمی و ادبی رسپوبلیکای آزربایجان است، ....

٣-نام وزارت فرهنگ قبلا نظارت - وزارت معارف بود. از دوره‌ی مشروطیت به ‌بعد، وظیفه‌ی اصلی این وزارت‌خانه‌ فارس‌سازی مردمان غیر فارس، و در راس آن‌ها ملت تورک که ‌اکثریت نسبی مردمان ایران را تشکیل می‌دهد و در یک هزار و دویست سال گذشته بر دولت و کشور حاکم بود، ‌است. این وزارت‌خانه‌ همیشه ‌مانند «وزارت آسیمیلاسیون اجباری و فارس‌سازی ملت تورک در سرزمینی مستعمره‌ و تحت اشغال نظامی» عمل کرده‌ است. در ادبیات دولتی ایران و مکاتبات رسمی هم، اصطلاح «بسط و توسعه‌ی معارف» دقیقا به‌ معنی تحمیل زبان فارسی و ممنوع کردن و ریشه‌کن نمودن زبان تورکی و .... در مناطق تورک‌نشین است. بنابراین دقیق‌تر، صحیح‌تر و روشن‌گرتر آن است که وزارت‌خانه‌ی معارف، ایضا ادارات معارف در ایران ‌به ‌صورت «وزارت و ادارات فارس‌سازی» توصیف و تقدیم شوند.

 

٤-تاریخ این سند ١٩٥٧ مربوط به دوره‌ی محمدرضا شاه پهلوی است. جمهوری اسلامی ایران تاکنون که هفت دهه از آن تاریخ می‌گذرد، سیاست نسل‌کشی زبانی و ملی تورک در دوره‌های ماقبل خود – سلسله‌ی پهلوی و دولت مشروطه – را هرگز قبول و ابدا محکوم نکرده است. حتی امر ریشه‌کن کردن زبان تورکی و محو و نابود ساختن هویت ملی تورک را تعمیم، تعمیق، تسریع و تشدید و تبدیل به یک «وظیفه‌ی ملی» کرده است. بنابراین، اسناد مربوط به نسل‌کشی زبانی و ملی تورک در ایران به دوره‌ی دولت مشروطه و سلسله‌ی پهلوی و جمهوری اسلامی ایران، مربوط به یک سیاست واحد دولت ایران هستند و دولت فعلی ایران از کلیت آن، در هر سه دوره، مسئول است. چرا که پرونده‌ی نسل‌کشی زبانی و ملی ملت تورک توسط دولت ایران هنوز بسته نشده است.

پایان نوت مئهران باهارلی

متن سند:

شماره: ٢٠٠-٧٣-١

تاریخ: ١٩-٤-٣٦

پیوست:

وزارت فرهنگ و هنر

دفتر حفاظت

محرمانه‌[دامقا]

 

عین نامه‌ی شماره‌ی ١٢٦-٤-٥-م مورخ ٢-٣-٣٦ اداره‌ی کل فرهنگ و هنر استان آزربایجان شرقی

در مورد چاپ خودآموز و مکالمات جدید به ‌زبان تورکی همراه‌ فوتوکوپی گزارش شماره‌ی ٢١١-٧٣-م مورخ ٦-٤-٣٦ این واحد

اِشعار می‌دارد که ‌چاپ کتاب و هر گونه ‌نشریه‌ی دیگر به ‌زبان تورکی ممنوع می‌باشد.

درخشنده‌ زعیمی

مدیر کل نگارش

 

برای مطالعه‌ی بیشتر

سیر ممنوع ساختن زبان تورکی و تحصیل به ‌تورکی، و تحمیل زبان بیگانه‌ی فارسی بر تورک‌ها به‌ منظور فارس‌سازی آن‌ها

مخالفت با تحصیل به ‌زبان تورکی در دوره‌ی مشروطیت

انجمن ایالتی آزربایجان-تبریز و «کورش کبیر»، «نژاد ایرانی»، «زبان شیرین، ملی فارسی»، «ملت شش هزار ساله‌ی ایران» و «ملت آزربایجان»‌اش

http://sozumuz1.blogspot.com/2020/05/blog-post_11.html

مغلوبیت‌مان در انقلاب مشروطه‌ی ایران و خبطمان در انجمن آزربایجان ویا تاریخ مختصر بی زبان شدنمان

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/12/blog-post_19.html

کتاب درسی مشروطیت: بعد از این تورکی حرف نزنیم. اگر او تورکی حرف زد جواب ندهیم

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/04/blog-post_19.html

مخالفت دولت مشروطه‌ با تحصیل به ‌زبان تورکی و ممنوع کردن آن در سال ١٩١٨

http://sozumuz1.blogspot.com/2018/10/blog-post.html

لغو ممنوعیت زبان تورکی در مدارس توسط مظفرالدین شاه‌ به ‌ترغیب سلطان عبدالحمید

http://sozumuz1.blogspot.com/2020/12/blog-post_35.html

دستور مظفرالدین ‌شاه ‌برای تدریس زبان تورکی در مدارس آزربایجان و اعتناء بایسته‌ به ‌تعلم آن

http://sozumuz1.blogspot.com/2015/12/blog-post.html

ممنوع ساختن زبان تورکی و آموزش به‌ تورکی توسط دموکرات‌های آزربایجان-آزادی‌ستان

موضع منفی خیابانی نسبت به ‌زبان تورکی  به ‌ادعای عبدالله ‌بهرامی

http://sozumuz1.blogspot.com/2018/02/blog-post_26.html

دستور موکد خیابانی برای تحمیل زبان فارسی به ‌کودکان تورک و تنبیه ‌آنان به‌ جرم تورکی‌گویی به‌ روایت ناصح ناطق

https://sozumuz1.blogspot.com/2018/07/blog-post_8.html

از خیانت‌های آزربایجان‌گرایان: ممنوع کردن تورکی توسط دموکرات‌های آزربایجان

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/07/blog-post.html

از خیانت‌های آزربایجان‌گرایان: فیوضات و طراحی نسل‌کشی ملی و زبانی تورکی در ایران

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/08/blog-post_17.html

پس از کودتای رضاخان-دوره‌ی پهلوی

اسناد دولتی در باره‌ی منسوخ کردن زبان تورکی و فارس‌سازی اجباری تورک‌ها توسط مدارس فارسی‌زبان بنا به ‌گزارشات رسمی سال‌های ١٣٠٤-١٣٠١

http://sozumuz1.blogspot.com/2016/03/blog-post.html

سخنرانی تقی‌زاده‌ در مجلس: همه ‌چیز باید فارسی باشد

http://sozumuz1.blogspot.com/2019/01/blog-post_27.html

انتقاد از سید حسن تقی‌زاده ‌به ‌سبب توصیه‌ی او به ‌فارس‌سازی تورک‌ها در ایران

http://sozumuz1.blogspot.com/2019/01/blog-post_26.html

شعار فارسی کردن ایران تقی‌زاده‌ و اعتراض حاج محمدجعفر افشار کنگاوری به ‌آن

http://sozumuz1.blogspot.com/2019/01/blog-post_92.html

از کونگره‌‌ی ملی فارس در تبریز-١٩٢٦ تا کونگره‌ی ترویج زبان و ادب فارسی در اورمیه-٢٠١٩

http://sozumuz1.blogspot.com/2021/02/blog-post_24.html

وزیر کشور سهیلی (١٣١٩): اهالی استان‌های سوم و چهارم به ‌هیچ وجه‌ فارسی نمی‌دانند

https://sozumuz1.blogspot.com/2019/06/blog-post_2.html

ممنوعیت نام و هویت تورک

سرهنگ دادگاه‌نظامی در دادرسی ارتش: در ایران، تورک بودن جرم است

https://sozumuz1.blogspot.com/2021/10/blog-post_4.html

بخش‌نامه‌ی اداره‌ی فرهنگ آزربایجان برای رایج ساختن نام و هویت قومی آذری و آذربایجانی به‌ جای تورک

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/10/blog-post_12.html

ممنوعیت مدارس تورک و زبان تورکی در مدارس

افسار الاغ به ‌سر کودکان تورک و بستنشان به‌ آخور تا مثل آدم به ‌فارسی حرف بزنند

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/06/blog-post_9.html

تکلم به ‌لهجه‌ی اجنبی تورکی اکیداً ممنوع است. با زبان شیرین فارسی صحبت کنید!

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/04/blog-post_4.html

یک سند تاریخی: تحمیل زبان فارسی به ‌شاگردان تورک با توبیخ و اخطار و قدغن نمودن تورکی حرف زدن در مدارس

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/03/blog-post_30.html

جلوگیری از جار زدن به‌ زبان تورکی در مدارس شهر بین (بن)، استان چهارمحال بختیاری - ایران مرکزی

http://sozumuz1.blogspot.com/2015/12/blog-post_11.html

خانم معلم و صندوق جریمه‌ی تکلم به ‌زبان تورکی، حکایت‌های شهربانو-زن متولد ماکو

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/02/blog-post_21.html

ممنوعیت تورکی در ادارات

ممنوع ساختن تورکی در ادارات: تا به‌ فارسی سخن نگویی، فروغ روح پاکت آشکار نمی‌شود

https://sozumuz1.blogspot.com/2021/10/blog-post_7.html

ممنوعیت انتشارات و کتب و نشریات تورک در ایران

قومیت‌گرائی افراطی فارسی و مراسم کتاب‌سوزی ٢٦ آذر سال ١٣٢٥ در آزربایجان

http://sozumuz1.blogspot.com/2015/12/blog-post_22.html

وزارت فرهنگ و هنر ایران: چاپ کتاب و هر گونه‌ نشریه ‌به ‌زبان تورکی ممنوع می‌باشد.

https://sozumuz1.blogspot.com/2022/02/blog-post_16.html

ممنوعیت تئاتر تورک:

قدغن کردن تئاتر تورکی توسط ریاست معارف آزربایجان در دوره‌ی رضاشاه-١٩٢٩

https://sozumuz1.blogspot.com/2020/03/blog-post.html

ممنوع کردن تئاتر تورک در قزوین تورک‌ایلی توسط دولت ایران-١٩٤١

https://sozumuz1.blogspot.com/2022/02/blog-post_9.html

سندی از ممنوعیت تئاتر تورکی در تهران بزرگ‌ترین شهر تورک‌نشین در ایران-١٩٤٨

https://sozumuz1.blogspot.com/2018/10/blog-post_13.html

در دوره‌ی جمهوری اسلامی

اشکالات اصل ١٥ قانون اساسی و مسئله‌ی خط و زبان تورکی

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/06/blog-post_14.html

ممنوع کردن خط لاتین تورکی: کومدی ـ تراژیکی دیگر از قومیت‌گرایی فارسی

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/07/blog-post_24.html

مصوبه‌ی حکومت احمدی‌نژاد در باره‌ی تدریس اختیاری دو واحد درسی اختیاری زبان و ادبیات تورکی در دانشگاه‌ها

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/10/blog-post_31.html

یکی بر سر شاخ، بن می‌برید و یا یونسی دستیار رئیس جمهور و بطحایی وزیر آموزش و پرورش، نفوذی موساد و سیا هستند

https://sozumuz1.blogspot.com/2018/04/blog-post_26.html