سورییه و عیراق‌ین فئدئرال‌لاشماسی و یا بؤلونمه‌سی،
تورک خالقی‌نین هابئله تورکییه‌نین میللی چیخارلاری‌نا اویقون‌دور
مئهران باهارلی
Wednesday,
June 13, 2012
اورتادوغودا ائتنیک-دیل‌سه‌ل و اینانج‌سال آزینلیق قوروپ‌لاری‌نی چوخونلوغون باسقی و قیییم‌لاری‌ندان قوروما و قورتارمانین تک یولو، بونلاری سیاسی اولاراق بیر بیری‌نده‌ن آییرماق، و ائشیت آنجاق باغیم‌سیز قونشولارا دؤنوشدورمه‌ک‌دیر.
سورییه
و عیراق´ین فئدئرال‌لاشماسی و یا بؤلونمه‌سی، تورک خالقی و تورک‌ایلی اوچون ایستیراتئژیک
بیر آماج و هدف اولمالی‌دیر.
سؤزوموز
بؤلونمه-فئدئرال‌لاشما دومینوسو
ایران`ین دیل‌سه‌ل-میللی چیزگی‌له‌ر تمه‌لی‌نده فئدئرال‌لاشماسی و یا بؤلونمه‌سی؛ فارس عیرق‌چی‌لیغی، دین‌سه‌ل و مذهب‌سه‌ل یوبازلیق، دیش سؤمورگه‌چی‌له‌رین هر زامان مداخله ائده‌بیله‌جه‌یی بیر اورتام و سوره‌گه‌ن گئری قالمیش‌لیغین سونا ائرمه‌سی دئمه‌ک‌دیر. بو اوزده‌ن ده بو اؤلکه‌ده یاشایان خالق‌لارا اک اولاراق، بوتون بؤلگه و دونیانین خیری‌نه‌دیر. آنجاق بؤلگه‌میزین باشقا اؤلکه‌له‌ری‌نده دیل‌سه‌ل- ائتنیک- اینانج سینیرلاری تمه‌لی‌نده بؤلونمه و یا فئدئرال‌لاشما دومینوسو باشلامازسا، ایران`ین فئدئرال‌لاشماسی و بؤلونمه‌سی ده اولاناق‌سیزدیر.
اؤته
یان‌دان بؤلگه دولتلهرینین فئدئرال‌لاشماسی و یا بؤلونمه‌سی سونوجوندا اورتایا
چیخاجاق و فارس-ایران دولتی‌نی چئوره‌له‌یه‌جه‌ک یئنی دولت‌له‌رین وارلیغی، ایران`ین
یونیتار بیر دولت گیبی قاچینیلماز سونونو یاخلاشدیراجاق‌دیر. بوندان دولایی دا،
سورییه و عیراق´ین فئدئرال‌لاشماسی و یا بؤلونمه‌سی، تورک خالقی و تورک‌ایلی اوچون
ایستیراتئژیک بیر آماج و هدف اولمالی‌دیر.
سورییه و عیراق´ین بؤلونمه‌سی و یا فئدئرال‌لاشماسی تورک خالقی‌نین میللی چیخارلاری‌نا اویوم‌لودور
اوزون وعده‌ده تورک خالقی‌نین میللی چیخارلاری، سورییه‌نین ائتنیک-دیل-مذهب تمه‌لی‌نده «سنّی عرب»، «علوی عرب»، «کورد»، «تورک (تورکمان)» (و « دورزو عرب»؟) اولماق اوزه‌ره دؤرت تام فئدئرال بؤلگه‌یه آیریشماسی و یا بؤلونمه‌سی‌نده‌دیر. ذاتن سون اولای‌لار، اسد یان‌لی گوج‌له‌رین اؤلکه‌نین باتی‌سی‌ندا آغ‌دنیزه یاخین بؤلگه‌له‌رده ائتنیک تمیزلیک و سوی‌قیریم‌لارا ال آتماسی دا بورالاردا گله‌جه‌ک‌ده بیر علوی دولت‌ین توپراغی اولابیله‌جه‌ک یورت یاراتما گیریشیمی‌دیر (سورییه‌نین تورکییه-لوبنان آراسی آغ‌دنیز قییی‌سی بؤلگه‌سی ٢.٥ میلیون‌لوق علوی توپلولوغون یوردودور. ١٩٢٠-١٩٣٦ ایل‌له‌ری‌نده عوثمانلی ایمپاراتورلوغو داغیلاندان سونرا، بوراسی «دولة جبال العلویین» آدی ایله فیرانسا حاکمیتی آلتی‌ندا آیری بیر اداره‌یه تابع ایدی. باش‌کندی لاذقیه اولان بو عرب علوی دولت‌ی‌نین نفوس ترکیبی بئله ایدی: علوی: ٤٣٪، سنّی ٤٠٪، خیریستییان ١٥٪، دوروز ٥٪.)
عئینی بیچیم‌ده عیراق`ین «شیعی عرب»، «سنّی عره‌ب»، «کورد» و «تورک (تورکمان)» اولماق اوزه‌ره دؤرت تام فئدئرال بؤلگه‌یه آیریشماسی و یا بؤلونمه‌سی، اوزون وعده‌ده تورک خالقی و تورک‌ایلی‌نین ملی چیخارلاری گره‌یی‌دیر. بورادا سؤزو ائدیله‌ن، گئرچه‌ک فئدئرالیسم و یا بؤلونمه‌دیر. عیراق‌دا ایسه بوگون یاری‌فئدئرال کورد بؤلگه‌سی واردیر. آنجاق فئدئرال شیعه عرب و اؤزه‌ل‌لیک‌له سنّی عرب دولت‌له‌ری، دولایی‌سی ایله گئرچه‌ک فئدئرالیسم یوخ‌دور.
ایران، سورییه و عیراق´ین بؤلونمه‌سی و فئدئرال‌لاشماسی‌نا قارشی چیخان‌لار
بو ده‌ییشیک‌لیک‌له‌ر گئرچه‌ک‌له‌شیرسه، بو اؤلکه‌له‌رده ائتنیک و اینانج قوروپ‌لاری آراسی‌ندا کؤک‌له‌ری درین اولان سوره‌گه‌ن دوشمان‌لیق‌لار و بیتمه‌ک بیلمه‌یه‌ن چاتیشمالارا اؤنه‌م‌لی اؤلچوده سون وئریله‌جه‌ک‌دیر. چونکو اورتادوغو اؤلکه‌له‌ری آدی‌ندا بو یاپای اولوشوم‌لارین سینیرلاری، اؤیله‌سی‌نه چیزیلمیش‌دیر کی هر زامان ائتنیک و اینانج ساواش‌لاری‌نا و دولایی‌سی ایله اونلاری چیزه‌ن سؤمورگه‌چی دولت‌له‌رین مداخله‌سی‌نه آچیق اولسون. بو اوزده‌ن ده موجود سینیرلاری وار اولان ائتنیک –اینانج سینیرلارلا ده‌ییشدیرمه‌ک، هم سؤمورگه‌چی دولت‌له‌رین مداخله‌سی‌نی، هم ده اینانج‌سال ساواش-قیریم‌لاری‌نی اؤنله‌مه‌ک دئمه‌ک‌دیر. اورتادوغودا ائتنیک-دیل‌سه‌ل و اینانج‌سال آزینلیق قوروپ‌لاری‌نی، چوخونلوغون باسقی و قیییم‌لاری‌ندان قوروما و قورتارمانین تک یولو، بونلاری سیاسی اولاراق بیر بیری‌نده‌ن آییرماق و ائشیت آنجاق باغیم‌سیز قونشولارا دؤنوشدورمه‌ک‌دیر.
ایندی‌کی دوروم‌دا ایسه سورییه و عیراق`ین دیل-اینانج سینیرلاری تمه‌لی‌نده فئدئرال‌لاشماسی و یا بؤلونمه‌سی، قونشولاری اولان تورکییه و ایران`ین جدی مخالفتی ایله اوز اوزه‌دیر. چونکو بو ایکی دولت، بئله بیر شئیین اؤزله‌ری‌نین ده دیل-اینانج تمه‌لی‌نده فئدئرال‌لاشماسی و یا بؤلونمه‌له‌ری‌نی ته‌تیک‌له‌یه‌جه‌یی‌نی دوشونورله‌ر.
باشقا بؤلگه‌سه‌ل و اولوس‌لارآراسی اویونچولار دا سورییه و عیراق`ین بؤلونمه‌سی‌نی – ایندی‌لیک - ایسته‌مه‌مه‌ک‌ده‌دیرله‌ر. اؤزله‌ری‌نین ائتنیک سینیرلار تمه‌لی‌نده هر آن پاتلاییپ داغیلاجاق قورخوسو آلتی‌ندا یاشایان و بونون گئرچه‌ک‌له‌شمه اولاسی‌لیغی دا اولدوق‌جا یوکسه‌ک اولان روسییا و چین گیبی سؤمورگه‌چی دولت‌له‌ر، بونا دؤزون (تولئرانس) گؤسته‌رمه‌یه‌جه‌ک‌له‌ری‌نی بیلدیرمه‌ک‌ده‌دیرله‌ر.
ایران، سورییه و عیراق´ین بؤلونمه‌سی و یا فئدئرال‌لاشماسی قارشی‌سی‌ندا تورکییه‌نین یانلیش سیا‌ستی
بؤلگه‌میزده موسولمان توپلولوق‌لارین ملت‌له‌شمه سوره‌جی و تاریخین یؤنه‌لدییی گئدیش ایله تانیش اولانلار اوچون ایران، عیراق، سورییه گیبی یونیتار دولت‌له‌رین هر هانسی بیر گله‌جه‌یی اولمادیغی، بیلینه‌ن بیر گئرچه‌ک‌دیر. آنجاق تورکییه دولتی بونو سون دؤنه‌مه دک بیر تورلو قاورایامامیش‌دیر. او بو گئرچه‌یی قاوراسایدی، باش‌دان بری – عیراق‌دا یاشایان تورکمان‌لارا اؤزه‌رک و یا فئدئرال بیر دولت قورولماسی قارشی‌لیغی‌ندا- عیراق´ین بؤلونمه‌سی، ان آزی فئدئرال اولماسی‌ندان آچیق‌جا حمایت ائتمه‌لی ایدی. آنجاق تورکییه بونو یاپمادی و زامانین روحونا ترس اولان بیر سیرا یانلیش سیاست‌له‌ری آردآردا ایزله‌مه‌یه باش‌لادی. اؤرنه‌یین گئرچه‌ک‌له‌شه‌جه‌ک‌له‌ری‌نده هئچ بیر قوشقو و شبهه اولمایان صدام رئژیمی‌نین ییخیلماسی و عیراق‌ین فئدئرال‌لاشماسی‌نا و دولایی‌سی ایله عیراق‌ین دئموکراسی‌یه گئچیشی‌نه قارشی چیخدی.
تورکییه دولتی، عیراق تورکمان‌لاری‌نی دا اؤزونون بو یانلیش پولیتیکالاری دالی‌سی‌نجا سوروک‌له‌دی و سونوج‌دا تورکمان‌لارین یئنی حاکمیت طر‌فی‌نده‌ن بوتونویله یوخ ساییلماسی و عیراق´ین گله‌جه‌یی‌نده‌ن بوسبوتون دیش‌لانماسی‌نا نده‌ن اولدو. بو و اؤته‌کی یانلیش سیاست‌له‌رین باشقا اولوم‌سوز سونوج‌لاری‌ندان، آمئریکا سئناتوسو و ایسراییل کئنئسئتی‌نه داشینان ائرمنی سوی‌قیریمی تاساری‌سی، تورکییه‌نین ناتو اویه‌لییی‌نین تارتیشما قونوسو ائدیلمه‌سی، قیبریس حتتا آزه‌ربایجان‌ین ائرمه‌نی‌له‌رجه ایشغال ائدیله‌ن قاراباغ بؤلگه‌سی قونوسوندا، آمئریکا و ایسراییل باش‌دا اولماق اوزه‌ره، باتی دولتلهرینین روم و ائرمه‌نی یان‌لی توتوم‌لاری‌نا شدت وئرمه‌له‌ری، .... ده ساییلابیله‌ر.
یانلیشی دوزه‌لتمه فر‌صتی
عیراق‌دا تورک‌له‌رین اؤزله‌ری‌نی یؤنه‌تمه‌ده‌ن یوخسون بیراخیلمالاری‌نین باش‌لی‌جا نه‌ده‌نی، تورکییه‌نین بیر سیرا یانلیش سیاست‌له‌ری و بو اؤلکه‌نین فئدئرال سیستئمه گئچمه‌سی‌نه قارشی چیخماسی ایدی. تورکییه ایندی ده سورییه قونوسوندا عئینی یانلیش‌لیغی یاپیپ، بو اؤلکه‌نین فئدئرال‌لاشماسی و یا بؤلونمه‌سی‌نه قارشی چیخماق‌لا، سورییه تورک‌له‌ری‌نی یاخین گله‌جه‌ک‌ده اؤزله‌ری‌نی یؤنه‌ته‌جه‌ک یؤنه‌تیمه قاووشماق‌دان یوخسون بیراخاجاق‌دیر.
آنجاق هله ده بو یانلیش‌لیغی دوزه‌لتمه امکانی واردیر. تورکییه (هابئله آزربایجان جمهوریتی و اؤزه‌ل‌لیک‌له ایران و تورک‌ایلی‌لی تورک‌له‌ر)، عیراق‌دا حتتا سورییه‌ده تورک‌له‌ره (تورکمان‌لارا) اؤزه‌رک و یا فئدئرال بیر یاپی وئریلمه‌سی قارشی‌لیغی‌ندا، فئدئرال -بؤلونموش عیراق و فئدئرال-بؤلونموش سورییه و اورالاردا فئدئرال و یا باغیم‌سیز کوردوستان بیریمی‌نه قارشی چیخمایاجاق‌لاری‌نی، حتتا اونو تانیییپ دسته‌ک‌له‌یه‌جه‌ک‌له‌ری‌نی آمئریکا و بؤلگه‌سه‌ل عرب و کورد یئتگی‌لی‌له‌ره بیلدیرمه‌لی‌دیرله‌ر. بئله‌جه اؤز ایسته‌ک‌له‌ری دیشی‌ندا ذاتن جریان ائتمه‌ک‌ده اولان کورد دولتی‌نی قورما سوره‌جی‌نده‌ن، هئچ اولمازسا تورکمان‌لارین و اؤزله‌ری‌نین ملی چیخارلاری دوغرولتوسوندا یارارلانمیش اولابیله‌رله‌ر.
ایران، سورییه و عیراق´ین بؤلونمه‌سی و یا فئدئرال‌لاشماسی‌نین تورکییه اوزه‌ری‌نده ائتگی‌سی
ایران، سورییه و عیراق´ین بؤلونمه‌سی و یا فئدئرال‌لاشماسی دوروموندا بونون تورکییه´نی اولوم‌سوز ائتگی‌له‌یه‌جه‌یی و اونو بؤلونمه‌یه گؤتوره‌جه‌ک ادعاسی یانلیش بیر ده‌یه‌رله‌ندیرمه‌دیر. عیراق‌دا یاری‌فئدئرال کورد دولت‌ی‌نین قورولماسی، هم سیاسی و مذهبی آچی‌دان (تورکییه‌نین یئره‌ل کورد دولتی ایله بیرله‌شیپ عئینی جرگه‌ده عیراق`ین ایران یانلی‌سی مرکزی دولتی‌نه قارشی قویماق‌دا)، هم تئرورلا موباریزه آلانی‌ندا (پ.ک.ک. ایله مجادله‌ده) و هم ائکونومیک اولاراق (تورکییه اخراجاتی‌نین اؤنه‌م‌لی بؤلومو عیراق کوردوستانی‌نادیر، تورکییه‌نین پئترول قایناق‌لاری‌نی چئشیت‌له‌ندیرمه‌ده) تورکییه‌نین داها چوخ یاراری‌نا اولموش‌دور.
تورکییه‌ده یئرله‌شمیش اولان «ایران، عیراق و سورییه‌ده یونیتار دولت‌له‌رین وارلیغی، تورکییه‌نین گووه‌ن‌لییی گره‌یی و دوغرولتوسوندادیر» دوشونجه‌سی ده، یانلیش اولدوغو دفعه‌له‌رله قانیت‌لانان وارساییم‌دان باشقا بیر شئی دئیل‌دیر. ایندی بیله تورکییه‌نین ملی گووه‌ن‌لییی‌نی تهدید ائده‌ن اوچ اؤلکه‌نین باشی‌ندا فئدئرال و یا بؤلونموش دئییل، یونیتار اولان ایران، عیراق و سورییه دولت‌له‌ری گلمه‌ک‌ده‌دیر.
سورییه، عیراق و ایران`ین پارچالانما قونوسونو، یعنی اورتادوغودا وار اولان ملی سورون‌لاری، آوروپالی بیر اؤلکه اولان تورکییه‌نین کورد سورونو ایله ایلیشگی‌له‌ندیرمه‌ک ده یانلیش‌دیر. تورکییه، تاریخین دوغال سوره‌جی‌نده اولوشموش، گئچه‌ن یوز ایله دک یاشایان قوجامان بیر ایمپاراتورلوغون داوامی اولان بیر اؤلکه‌دیر. اونون دورومو خیریستییان باتی سؤمورگه‌چی دولت‌له‌رین اورونو اولان سورییه و عیراق کیمی یاپای اولوشوم‌لارا بنزه‌مه‌ز. تورکییه‌نین کورد سورونو، آوروپا سیاسی زمینی‌نده و چاغ‌داش آوروپا آنلاییش و گله‌نه‌ک‌له‌ری‌نده چؤزومه قاووشاجاق‌دیر. چونکو تورکییه بیر آوروپا دولت‌ی‌دیر. تورکییه‌ده دولت یاپی‌سی‌نداکی ده‌ییشیک‌له‌ر گئرچه‌ک‌له‌شه‌جه‌ک‌سه اورتادوغوداکی یاپای دولت‌له‌رین اولگوسو دئییل، آوروپادا اولان اولگوله‌ره اویوم‌لو گئرچه‌ک‌له‌شه‌جه‌ک‌دیر. یا دا اونلارا اویوم‌لو اولاراق، گئرچه‌ک‌له‌شمه‌یه‌جه‌ک‌دیر.
اویسا ایران، سورییه و عیراق اورتادوغو آدلی باشقا بیر دونیانین، باشقا بیر آنلاییشین و باشقا ایلکه‌له‌رین حاکم اولدوغو اورتامین اویه‌له‌ری‌دیرله‌ر. بو دونیا و اورتام‌دا، دولت سینیرلاری‌نین ائتنیک-دین‌سه‌ل سینیرلار تمه‌لی‌نده یئنی‌ده‌ن چیزیلمه‌سی، ثابت‌لیک، گلیشمه و دئموکراسی‌نین ایلک و اؤن‌قوشولودور. تورکییه´نین قونشولاری‌نین ثابت‌لیک، گلیشمه و دئموکراسی‌یه گئچیشی ایسه، اوزون وعده‌ده هامی‌نین و ان باش‌دا تورکییه´نین اؤزونون خیری‌نه‌دیر.
عیراق و سورییه‌ده یاشایان تورکمان‌لارین ایندی‌کی آچماز قونوما گیرمه‌سی‌نین باش‌لی‌جا نه‌ده‌نی
آجی گئرچه‌ک بودور کی عیراق و سورییه‌ده یاشایان تورکمان‌لارین بو آجی دوروما دوشمه‌سی‌نین و ایندی‌کی آچماز بیر قونوما گیرمه‌سی‌نین باش‌لی‌جا نه‌ده‌نی، تورکییه جمهوریتی‌نین سون ییرمی ایل‌ده ایزله‌دییی یانلیش سیا‌ست‌له‌ری‌دیر:
تورکییه سورییه و عیراق‌دا تمه‌ل سیاستی‌نی بونلارین فئدئرال اولماسی‌نا ایذین وئرمه‌مه‌ک و کورد قارشیت‌لیغی اوزه‌ری‌نه قوردو. اویسا تمه‌ل سیاست بو اؤلکه‌له‌رین فئدئرال سیستئمه گئچیشی و تورکمان‌لارین حاق‌لاری‌نی اوتونوم بیر دولت بیچیمی‌نده ساوونماق اولمالی ایدی.
آیری‌جا تورکییه کورد و باتی گوج‌له‌ری‌نین ایسته‌ک‌له‌ری‌نی قبول ائتمه‌سی‌نی، کی سونوندا آشاغی‌لاناراق قبول ائتمه‌ک زوروندا قالدی، ایلک گون‌له‌رده‌ن تورکمان‌لارا اوتونومی وئریلمه‌سی‌نه شرط‌له‌ندیرمه‌لی ایدی. بونو کوردله‌ر و باتی‌نین تورکییه‌یه احتیاجی اولان دؤنه‌م‌ده یاپمادی و اونلار دا داها سونرا گوج‌له‌نینجه ایسته‌دیک‌له‌ری‌نی، تورکمان حاق‌لاری‌نی یوخ سایاراق و هئچ بیر اؤدون وئرمه‌ده‌ن تورکییه‌ده‌ن آلدی‌لار.
اوچونجو یانلیش‌لیق تورکمان‌لارین اؤزونوندور کی اؤز گله‌جه‌ک‌له‌ری‌نی تورکییه‌ده‌کی اقتدارلارا تاپشیردی‌لار. اویسا اونلار تورکییه ایله اتفاق قورمالی ایدی، آنجاق هر زامان اؤز ملی چیخارلاری‌نی تورکییه سیاست‌له‌ری‌نده‌ن اوستون توتمالی و تورکییه‌ده‌ن باغیم‌سیز حرکت ائتمه‌لی ایدی‌له‌ر. اونلار بونو آنلامادی و اؤز ملی حاق‌لاری‌نی ساوونماق و قوروماق یئری‌نه ائنئرژی و چوخ قیسیت‌لی اولان اولاناق‌لاری‌نی تورکییه‌نین ایسته‌یی اوزه‌ری‌نه، عیراق و سورییه‌نین فئدئرال اولماسی‌نا و یا کورد اوتونومی‌سی‌نه قارشی قویماق، عیراق‌ین توپراق بوتون‌لویونو ساوونماق، باتی دوشمان‌لیغی.... ایله تلف و هدر ائتدی‌له‌ر.
بورادا بیزیم اوچون ده درس‌له‌ر واردیر:
١-بیز تورکییه ایله اتفاق قورمالی‌ییق، آنجاق همیشه اؤز ملی چیخارلاریمیزا اؤنجه‌لیک وئرمه‌لی و باغیم‌سیز حرکت ائتمه‌لی‌ییک.
٢-ایران‌ین ان آز فئدئرال سیستئمه گئچیشی بیزیم اولمازسا اولمازیمیزدیر. تورکییه بونو قبول ائتمه‌لی‌دیر.
٣-باتی
ایله دوست‌جا و چوخ یاخین ایلیشگی‌له‌ر قورماق، حتتا ایستیراتئژیک اتفاق یاراتماق
بیزیم ملی چیخارلاریمیزین گره‌یی‌دیر. بورادا باتی‌دان آماج، آمئریکا، آوروپا،
آوروپا بیرلییی، ناتو و ایسراییل‌دیر. بیزیم بونلارلا نه تک دوشمان‌لیغیمیز
اولمامالی و یوخ‌دور، تام ترسی‌نه اتفاق قورمامیز گره‌کیر. کوردله‌رین یاپدیغی گیبی.
یوخسا هئچ بیر حاققیمیزی نه ایران‌دا، نه عیراق و نه سورییه‌ده، نه ده باشقا بیر یئرده
الده ائده‌بیلمه‌زیک.
پ. س.: البته در نظر دارید که در این سری نوشته‌ها در باره‌ی فدرالیسم در کشورهای منطقه دو وضعت را تبیین کرده‌ام: یک وضعیت اصولی (تاریخی-حقوق بشری- توسعه‌ای) و دیگری رئئل پولیتیک-واقعیت‌های میدانی.
به لحاظ اصولی تاریخی-حقوق بشری- توسعه‌ای آنچه می‌گویم این است که برای دموکراتیزاسیون و توسعه‌ی تمام کشورهای منطقه گذر آنها به سیستم فدرالیسم ملی بر أساس مرزهای داخلی اتنیکی و مذهبی و ... و یا تقسیم آنها بر اساس همان مرزهای اتنیکی و مذهبی مفید، بلکه لازم است. مانند گذر کشورهای قفقاز به سیستم‌های فدرالی و در این میان قبول حق تاسیس دولت فدرال ارمنیان ساکن در جمهوری آزربایجان و ... این همان وضعیتی است که در این مقاله می‌گویم دولت جمهوری تورکیه از همان آغاز با آن مخالف کرد و به نظرم اشتباه بود. زیرا اگر سیاست دفاع از فدرالیسم ملی را از آغاز اتخاذ می‌کرد، می‌توانست از تبدیل آن به وضعیت دوم که در زیر توضیح داده‌ام جلوگیری کند.
وضعیت
دوم به لحاظ رئئل پولیتیک و واقعیت‌های میدانی است، در این مرحله این مساله دیگر یک
مساله‌ی حقوق بشری و توسعه نیست و اصلا ربطی به فدرالیسم بر اساس خطوط ملی و یا
مذهبی داخلی ندارد، بلکه مساله‌ی قدرت، سیاست‌های دولت‌های استعمارگر اوروپایی و
آمریکا و توسعه‌طلبی ارضی و ... در آن نقش تعیین کننده پیدا کرده‌اند. مانند اشغال
٢٠ در صد خاک جمهوری آزربایجان شامل مناطق تورک‌نشین توسط ارمنیان توسعه‌طلب و با
کومک‌های نظامی و چتر دفاعی تبلیغاتی و سیاسی مشخصا روسیه، فرانسه، آمریکا و
انگلستان، یعنی همان دولت‌هایی که قصد ایجاد آسورستان در غرب آزربایجان در اوایل
قرن بیستم را داشتند. این مساله تنها چیزی که نیست مساله‌ی فدرالیسم ملی بر اساس
حقوق بشر و توسعه و ... است. دولت جمهوری آزربایجان طبیعتا در شرایط فعلی نمی‌تواند
یک طرفه خواست تشکیل دولت فدرال ارمنی در داخل خاک خود و یا استقلال قره باغ ارمنی
را قبول کند، در حالیکه مناطق تورک‌نشین تحت اشغال هستند و ارمنی‌های مذکور از حمایت
همه جانبه‌ی سیاسی و نظامی و تبلیغاتی و حقوقی بین المللی دولت‌های مذکور
برخوردارند و نیز دولت ارمنستان حقوق مشابهی برای تورک‌های ارمنستان قائل نیست،
بلکه همه‌ی آنها را دیپورت کرده است.....
در مورد مساله‌ی کورد، به لحاظ اصولی تاریخی و حقوق بشری و توسعه و .... کوردها البته حق دارند که بر سرزمین‌های «خود» دولت ملی خود را تاسیس کنند. اما به لحاظ رئال پولیتیک و واقعیت‌های میدانی، که وضعیت اکنونی است، مساله‌ی موجود کورد در منطقه تماما از مسیر حقوق بشری و توسعه خارج شده است، و هیچ ربطی به فدرالیسم ملی (تشکیل دولت کوردی بر سرزمین‌های کوردی) ندارد. بلکه تبدیل گشته است به توسعه‌طلبی کوردی و اشغال سرزمین‌های ملل همسایه (تمام گروه‌های کوردی ایرانی و تورکیه‌ای و عراقی و سورییه‌‌ای به عنوان مثال غرب آزربایجان و مخصوصا اورمیه را داخل در کوردستان خود می‌کنند)، با کومک‌ها و چتر دفاعی تبلغاتی و سیاسی و تسلیحاتی همان دولت‌هایی که می‌خواستند در اول قرن در غرب آزربایجان به مرکزیت اورمیه دولتی آسوری تشکیل دهند. تنها چیزی که اکنون عوض شده آن دولت‌های اوروپایی-آمریکایی-مسیحی مساله‌دار با تورک‌ها، به جای آسوری امروز کورد را گذاشته‌اند.
در چنین شرایطی، علی رغم آنکه فعالین حقوق بشری هنوز باید به لحاظ اصولی از حق تشکیل دولت ملی همه‌ی ملل خاورمیانه و در این میان کوردها دفاع کنند، فعالین و رهبران سیاسی تورک باید تا زمانی که کوردها از ادعاهای ارضی خود بر شهرها و مناطق تورک و در راس آنها اورمیه صراحتا دست برنداشته‌اند، تا زمانی که عین حقوقی را که برای خود می‌خواهند برای ما هم نشناخته‌اند، تا زمانی که مورد حمایت همه جانبه‌ی دولت‌های تاریخا مساله‌دار با تورک‌ها مانند روسیه و آمریکا و فرانسه و انگلستان و ارمنستان و اسرائیل و ... هستند و تا زمانی که دست بالا و برتری مطلق یک طرفه‌ی تشکیلاتی و تسلیحاتی و تبلیغاتی در مقابل مردم ما دارند، باید از تشکیل هر نوع دولت توسط کوردها، مخصوصا گروه‌های مسلح تروریستی کوردی با حمایت دولت‌های استعمارگر تورک‌هراس اوروپایی-غربی که شامل حتی یک وجب خاک غیر کوردی است جلوگیری کنند. زیرا همچو دولتی به معنی اشغال سرزمین‌های تورک، به پرتگاه راندن توده‌های تورک بی دفاع و غیر مسلح منطقه و تکرار صدها قتل عام و کشتار و غارت روستاها و شهرهای تورک توسط گروه‌های مسلح کوردی و الحاق آنها به کوردستان بزرگ خواهد بود.
به
عنوان یک مساله‌ی حاشیه‌ای، این را هم تکرار کنم که من عموما اعتقاد دارم که در
باره‌ی مساله‌ی کورد، عمدتا فعالین و رهبران سیاسی تورک از غرب آزربایجان باید به
تعیین استراتژی‌ها و تاکتیک‌ها بپردازند. فعالین و رهبران سیاسی تورک از مرکز و
شرق آزربایجان تاریخا در این مورد از نوعی عدم اشراف و داشتن نگرش‌های غیر ملی و
تاثیر پذیری از آزربایجانیسم که در ذات خود ضد تورک و پذیرای توسعه‌طلبی‌های ارضی
فارس-روس-ارمنی-کورد است رنج می‌برند که به علل آن در جای خود اشاره کرده‌ام. به
عنوان نمونه من حاکمیت افراد از مناطق مذکور بر حرکت مشروطیت، آزادی‌ستان و حکومت
ملی آزربایجان را یکی از دلائل اصلی خصلت‌های ضد تورک و ضد تورکیه‌ای جریانات
مذکور و سیاست‌های فاجعه‌بار آنها در باره‌ی توسعه‌طلبی کوردی (و ارمنی و ...) می‌دانم.
به همان دلایل است هنگامی که اوردوی اسلام عثمانلی در جنگ جهانی اول قفقاز و شمال
غرب و غرب ایران را آزاد کرد، برای مدیریت حاکمیت ملی تورک جدید در تبریز، نه یک
تبریزی، بلکه جمشیدخان سوباتایلی افشار مجدالسلطنه اهل اورمیه را برگزید. .... وضعیت
امروز هم تغییر نکرده است. همه‌ی شخصیت‌های تورک سیاسی که به نوعی به توسعه‌طلبی
کوردی نظر مثبتی دارند و یا چراغ سبز نشان می‌دهند و یا با گروه‌های تروریست و
توسعه‌طلب کوردی همکاری می‌کنند و دارای تمایلات آزربایجان‌گرایانه‌ی آشکار و
پنهان ضد تورک و ضد تورکیه‌ای هستند، از مرکز و شرق آزربایجانند و این مطلقا امری
تصادفی نیست، یک اولگوی ریشه‌دار و نهادینه‌ی تاریخی است (کریمی، شالگونی، مددی،
آزادگر، ارسی، جوادی، اصغرزاده، اوبالی، ....)
No comments:
Post a Comment