نوشته‌ای از ٢٢ سال پیش:
گشایش کورسی زبان و ادبیات تورکی در
دانشگاه تبریز توسط رئیس جمهور تورکیه احمد نجدت سزر
مئهران باهارلی
شنبه ٨ تیر ١٣٨١ – ٢۹ ژوئن
٢٠٠٢
بنا به گزارش خبرنگار ایران از تبریز، دومین کورسی زبان و ادبیات تورکی در ایران پس از دانشگاه علامه طباطبایی تهران در دانشگاه تبریز دایر می‌شود. آقاى سبحان الهی استان‌دار آزربایجان شرقی در تشریح نتایج سفر رئیس جمهور تورکیه به کشور گفت علاوه بر ایجاد کورسی زبان و ادبیات تورکی در دانشگاه تبریز، نمایش‌گاهی از فرش‌های آزربایجان در شهرهای آنکارا و استانبول ایجاد می‌شود.
بنا به گزارش خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران ایرنا، رئیس جمهوری تورکیه آقاى احمد نجدت سزر طی برنامه‌ی دو روزه‌ی سفر خود به ایران، روز سه شنبه ١٨, ٠۶, ٢٠٠٢ بخش زبان و ادبیات تورکی در دانشگاه علامه طباطبایی را گشوده است. رئیس جمهور تورکیه هم‌چنین به گسترش هم‌کاری‌های فرهنگی و آموزشی در زمینه‌ی زبان و ادبیات فارسی و تورکی بین دو کشور اشاره کرده، آماده‌گی کشورش برای تامین نیازهای مربوط به این بخش [زبان و ادبیات تورکی] برای گسترش بیش از بیش این هم‌کاری‌ها را خاطرنشان ساخته است.
رئیس جمهور تورکیه احمد نجدت سزر در همان روز به شهر تبریز مرکز آزربایجان سفر نموده است. خبرگزاری آژانس فرانس پرس به نقل از یک دیپلومات تورک سفر سزر به تبریز را، که نخستین سفر یک رئیس جمهور تورکیه بدین شهر تورک‌نشین می‌باشد، روی‌دادی دارای اهمیت تاریخی نامیده است. پیش‌تر از آن طی دیدار رسمی رئیس جمهور آزربایجان آقاى حیدر علی‌یئف، دولت ایران با سفر وی به شهر تبریز موافقت نکرده بود.
دولت ایران که دارای کونسول‌گری در شهر نخجوان آزربایجان می‌باشد، هم‌چنین تاکنون با گشایش کونسول‌گری جمهوری آذربایجان در تبریز نیز موافقت ننموده است. این در حالى است که دولت تورکیه با گشایش کونسول‌گرى دولت آزربایجان در شهر قارس، در شمال شرقی تورکیه موافقت کرده است. از سوی دیگر کشور تورکیه فقط در دو شهر آزربایجانی تبریز و اورمیه دارای کونسول‌گری است. در حالی که دولت ایران دارای سه کونسول‌گری در شهرهاى استانبول، ارزروم و ترابزون در خاک تورکیه می‌باشد.
مردم تورک در ایران که شمارشان رقمی بین ٢٠ تا ٣٠ میلیون نفر است، عمدتا در استان‌های آزربایجان و دیگر استان‌های شمال غرب کشور ساکنند. این گروه که تبار تورک دارند، دارای پیوندهای تاریخی مهمی با تورکیه بوده و به زبانی واحد با آن‌ها سخن می‌گویند. ایران به لحاظ شمار جمعیت تورک پس از تورکیه و پیش از اوزبکستان در رده‌ی دوم قرار دارد و زبان تورکی یکی از دو زبان عمده‌ی این کشور است.
پس از جنگ جهانی اول، این نخستین بار است که دولت ایران به طور رسمی با گشایش کورسی زبان و ادبیات تورکی در این کشور موافقت می‌نماید. گشایش کورسی زبان و ادبیات تورکی و فرهنگستان تورکی‌شناسی یکی از خواست‌های دیرین و پیوسته‌ی صاحبان قلم، ادبا، روشن‌فکران و سیاسیون تورک ایرانی بوده است.
یادآوری می‌شود که در جمهوری‌های آزربایجان و تورکیه که دارای اهالی فارس‌زبان نمی‌باشند، مراکز متعدد دانشگاهی و دولتی زبان و ادبیات فارسی و ایران‌شناسی دایر و مشغول به فعالیت می‌باشند. در حالی که علی رغم وجود ده‌ها میلیون تن تورک در ایران، مراکز زبان و ادبیات تورکی و تورکی‌شناسی در این کشور وجود ندارند. مقامات دو کشور جمهوری‌های آزربایجان و تورکیه ناخشنودی خویش از این عدم توازن را پنهان نکرده‌اند.
(در جمهوری آزربایجان از موسسات دولتی
در دانشکده‌ی شرق‌شناسی باکو، فرهنگستان علوم آزربایجان، انستیتوی نسخ خطی،
دانشگاه‌های تربیت معلم، دانشکده‌های علوم انسانی شهرهای باکو، گنجه، نخجوان و لنکران.
از مراکز آموزشی خصوصی در موسسه‌ی آموزش عالی سیاسی، شعبه‌ی زبان‌های شرقی دانشگاه
آسیا، دانشگاه سیاسی اجتماعی، دانشگاه زاده‌گان‌لار، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی.....
در جمهوری تورکیه در دانشگاه آنکارا و دانشکده‌ی الهیات آن، دانشگاه‌های استانبول، سلجوق، حاجت تپه، ارزروم، انستیتوی علوم اسلامی و غیره.)
برای مطالعه‌ی بیشتر:
عشق يک طرفه‌ی تورکيه به ايران فارسی-پارسی
https://sozumuz1.blogspot.com/2018/04/blog-post_17.html
گشایش کورسی زبان و ادبیات تورکی در دانشگاه تبریز توسط
رئیس جمهور تورکیه احمد نجدت سزر
https://sozumuz1.blogspot.com/2023/06/blog-post_48.html
کورسی‌های زبان و ادبیات فارسی در تورکیه، یک
تهدید امنیتی
در تبریز که دایر نکردند هیچ، کورسی اورمیه را نیز بستند. یعنی سه سال در دانشگاه اورمیه در رشته زبان و ادبیات تورکی دانشجو پذیرفتند و سپس جمعش کردند. عین خیال سفیر و کنسولگر هم نبود!
ReplyDelete