اوجان‌لی معلم احمد فیضی اه‌فه‌ندی‌ده‌ن میللی بیر تورکو
تورک باهادیرلاری حرب شرقی‌سی [ساواش تورکوسو]
خصمی دوروپ به‌کله‌مه‌یه
یوخ لزوم
گؤسته‌ره‌لیم
هه‌پ بیر اوغوردان هجوم
ایشته
پوزولدو، قاچییور خصمِ شوم
هایدی ییییت‌له‌ر
چاتالیم دوشمنه
تیغِ شرربار آتالیم دوشمنه
٢٦ ماه می، ١٨٩٧ (٦ خرداد ١٢٧٦ شمسی)
مئهران باهارلی
بو قوشوق اوجان‌لی معلم احمد فیضی (تبریزی سرابی)نین تورک - یونان ساواش‌لاری (اوتوز گون ساواشی) سیراسی‌ندا سؤیله‌دییی میللی شئعرله‌ری‌نده‌ن بیری‌دیر. معلم فیضی ١٣٠ ایل بوندان قاباق یازدیغی بو قوچاق‌لاماسی‌ندا، تورک ایسلام اوردوسونو یوره‌ک‌له‌ندیره‌ره‌ک آلقیش‌لامیش‌دیر. او بو قوشوق‌دا، «عوثمان‌لی دلاورله‌ری» ایله بیرگه، «تورک باهادیرلاری – جه‌نگ اه‌رله‌ری» ده‌ریمی‌نی ده ایش‌له‌تمیش‌دیر. بو قوشوق ایران‌لی تورک‌له‌ر طرفی‌نده‌ن یاراتیلان و اؤزونده مودئرن تورک میللی بیلینجی‌نی یانسیدان ایلک ادبی اؤرنه‌ک‌له‌رده‌ن‌دیر.
١٨٩٧ ایلی‌نده، عوثمان‌لی اوردوسو، یونان اوردوسونو اوچ هفته ایچی‌نده اه‌زیپ گئچدی، آتینانی اه‌له گئچیرمه، آن مساله‌سی ایدی. باش‌باخان خلیل رفعت پاشا، سولطان عبدالحمیده آتانینانین آلینماسی‌نی اؤنه‌ردی و اؤتوندو (خواهیش ائتدی)، روسیا چاری ایکینجی نیکولا ساواش‌ین دوردورولماسی‌نی ایسته‌دی. سولطان عبدالحمیدین ایسته‌یی اوزه‌ره ساواش‌که‌س (متارکه) آنلاشماسی ایزباسیلدی (امیضالاندی). عوثمان‌لی اوردوسو گئری چه‌کیلینجه، یونانیستان‌ین با‌ش‌لاتدیغی ساواش بیتمیش اولدو.
-------
این شعر یکی از اشعار ملی معلم احمد فیضی اوجانی (تبریزی سرابی) است که وی به هنگام جنگ‌های یونان و عوثمان‌لی (جنگ سی روزه) در ١٣٠ سال پیش سروده است. معلم فیضی در این شعر حماسی خود، به اوردوی تورک اسلام جسارت و روحیه داده و او را ستوده است. وی در این شعر، علاوه بر «دلاوران عوثمان‌لی»، اصطلاح «بهادران و جنگاوران تورک» را هم به کار برده است. این شعر یکی از نخستین نمونه‌های آثار ادبی آفریده شده توسط تورک‌های ایرانی که منعکس کننده‌ی شعور ملی مودرن تورک می‌باشند است.
در
سال ١٨٩٧ اوردوی عوثمان‌لی در عرض سه هفته ارتش یونانستان را تار و مار کرد. آتن
در آستانه‌ی فتح و سقوط قرار گرفت. صدراعظم خلیل رفعت پاشا، به سلطان عبدالحمید
پیش‌نهاد تصرف آتن را داد و رجا نمود. تزار نیکولای دوم خواستار پایان جنگ شد. به
خواست سلطان عبدالحمید قرارداد متارکه امضا شد و با عقب‌نشینی اوردوی عوثمان‌لی
جنگ آغاز شده توسط یونانستان پایان یافت.
حرب شرقی‌سی [ساواش تورکوسو]
بیر ضابطین معیتی‌نه خطابی
غیرت!
خصمین یوزو دؤنسون گئری
آرش! ائی
عوثمان‌لی دلاورله‌ری
تورک
باهادیرلاری، جه‌نگ اه‌رله‌ری
آرش! ائی
عوثمان‌لی دلاورله‌ری
دوشمنی
تضییق‌له میدان آلین
فرقه
پوزون، صف داغیدین، شان آلین
غیرت
ائدین، قورخو وئرین، جان آلین
آرش! ائی
عوثمان‌لی دلاورله‌ری
صاعقه‌وش
اسلحه‌نیز ایشی‌لاسین
گؤیسونه
مه‌رمی‌له‌رینیز ایش‌له‌سین
عونِ اِلٰهی
سیزی آلقیش‌لاسین
آرش! ائی
عوثمان‌لی دلاورله‌ری
خونِ
عدودان ده‌ره‌له‌ر آخمالی
اوندا
گئده‌ن گؤوده‌له‌ره باخمالی
که‌لله‌له‌ری
سونگوله‌ره تاخمالی
آرش! ائی
عوثمان‌لی دلاورله‌ری
پیش و پسِ
عسکره اولموش دلیل
سوره‌یِ
فتحی اوخویور جبرئیل
جمله‌میزین
ناصری ربِّ خلیل
آرش! ائی
عوثمان‌لی دلاورله‌ری
دوشمنِ
دونو ائده‌لیم خوار و زار
تا اجل
آغوشونا ائتسین فرار
یوردونو
ویران، یوواسین تار و مار
آرش! ائی
عوثمان‌لی دلاورله‌ری
معیتین جوابی
ایشته بیزیم
ده بودور آمالیمیز
دوغدو
بوگون نیّرِ اقبالیمیز
شاهدِ
اقوال‌دیر افعالیمیز
هایدی
ییییت‌له‌ر، چاتالیم دوشمنه
تیغِ
شرربار آتالیم دوشمنه
بیز که
بهین عسکرِ عوثمانی‌ییز
پادشه‌ین
بنده‌یِ فرمانی‌ییز
بیشه‌یِ
حربین قیزیل آسلانی‌ییز
هایدی
ییییت‌له‌ر چاتالیم دوشمنه
تیغِ
شرربار آتالیم دوشمنه
ائیله‌یه‌لیم
خونِ عدویو نثار
عرصه‌یِ
حربی ائده‌لیم لاله‌زار
گؤسته‌ره‌لیم
عالمه رنگین بهار
هایدی
ییییت‌له‌ر چاتالیم دوشمنه
تیغِ
شرربار آتالیم دوشمنه
اون نفره
قورشونو بیر آتمالی
ضابطی‌نی
عسکری‌نه قاتمالی
دوشمن ائوین
اود گیبی پاتلاتمالی
هایدی
ییییت‌له‌ر چاتالیم دوشمنه
تیغِ
شرربار آتالیم دوشمنه
خصمی
دوروپ به‌کله‌مه‌یه یوخ لزوم
گؤسته‌ره‌لیم
هه‌پ بیر اوغوردان هجوم
ایشته
پوزولدو، قاچییور خصمِ شوم
هایدی
ییییت‌له‌ر چاتالیم دوشمنه
تیغِ
شرربار آتالیم دوشمنه
هه‌پ بیر آغیزدان
باخ
قاچییور عسکری باش‌دان باشا
ولوله
وئرسه‌ن نولا داغا داشا
پادشه‌یم
چوخ یاشا، مین‌له‌ر یاشا!
هایدی
ییییت‌له‌ر چاتالیم دوشمنه
تیغ
شرربار آتالیم دوشمنه
معلم
فیضی
قیسا سؤزلوک
آرْش:
قوموتان‌دان عسکرله‌ری‌نه وئریله‌ن یورو، یوگور، ایله‌ری امری؛ فیرانسیزجا مارش کلیمه‌سی‌نین
تورک‌جه‌ده ده‌ییشیمه اوغرامیش بیچیمی‌دیر
ایش‌له‌سین:
ایچی‌نه سیزاراق ائتگی‌لی اولسون، کارگر افتد، نفوذ و تاثیر کند
ایشی‌لاماق:
قاران‌لیق ایچی‌نده‌ن ایشیق وئرمه‌ک، ایشیلداماق، آرالیق‌لارلا پارلاماق، آراسیرا
پاریلداماق، یالابیییماق
بهین: اه‌ن
اییی، لاپ یاخشی
بیرگه: بیرلیک‌ده،
به همراه
چاتالیم:
یاخین‌لاشالیم، یئتیشه‌لیم، ساتاشالیم
ده‌ریم:
اصطلاح
ساواش‌که‌س:
متارکه‌ی جنگ
سونگو:
نیزه
ضابط:
قوموتان، فرمانده، مقام دارای قدرت اجرائی
قوچاق‌لاما:
منظومه و شعر حماسی
قوشوق:
شعر
گؤوده:
بدن، تن
گؤیسونه:
کؤکسونه، سینه‌سی‌نه
معیّت:
اوست گؤره‌ولی‌له‌رین یان‌لاری‌ندا بولوندوق‌لاری آلت روتبه‌لی کیمسه‌له‌ر، بیرلیک‌ده
اولان‌لار، یانی‌ندا اولان کیمسه‌له‌ر
مه‌رمی:
فارس‌جا گلوله
نولا: نه
اولا
نَیِّر:
پارلاق، ایشیق ساچان
هایدی: ته‌له‌سین،
ته‌رپه‌شین، عمله گئچین، یئیین اولون
هه‌پ:
همه
یوره‌ک‌له‌ندیرمه‌ک:
اوره‌ک وئرمه‌ک، روحیه‌نی یوکسه‌لتمه‌ک، جسارت‌له‌ندیرمه‌ک
ییییت:
ایگیت، باهادیر
No comments:
Post a Comment