ایران‌دا یاشاماق‌دا اولان تورک خالقی‌نین بؤلگه، لهجه، مذهب و سیاسی اه‌ییلیم‌ده‌ن
آسیلی اولماق‌سیزین، ایران دولتی‌نده‌ن طلب ائتدییی قیسا و اورتا وعده‌لی ایسته‌ک‌له‌ر
قیسا وعده‌لی ایسته‌ک‌له‌ر
١-«تورک ملتی» آدی، کیم‌لییی و حاق‌لاری‌نین حقوقی و رسمی اولاراق آنایاسادا تانینماسی و قارانتی آلتی‌نا آلینماسی
٢-تورک‌جه‌نین ایران دولتی طرفی‌نده‌ن آنایاساجا اؤلکه چاپی‌ندا رسمی دیل اعلان ائدیلمه‌سی، رسمی دولت به‌لگه‌له‌ری‌نده قول‌لانیلماسی (آنایاسانین یاییم‌لانماسی‌ندا، ایسکیناس، پاسپورت؛ دیپلوم، اوخول کارنه‌سی؛ کیم‌لیک، دوغوم، سوروجو، ائوله‌نمه، بوشانما، اؤلوم به‌لگه‌له‌ری و به‌نزه‌رله‌ری‌نده)، دولت‌ین خالق‌لا سؤزلو و یازی‌لی ایله‌تیشیم قورماسی‌ندا (محکمه‌له‌رده، دولت اداره‌له‌ری‌نده، ...)، دیپلوماتیک ایلیشگی و به‌لگه‌له‌رده (یابانجی دولت‌له‌ر، اولوس‌لارآراسی و بؤلگه‌سه‌ل تشکیلات‌لارلا ایله‌تیشیم‌ده، آنلاشمالار و سؤزله‌شمه‌له‌رده، ...)
٣-بوتون اؤلکه‌نی قاپسایاجاق گؤرسه‌ل و ائشیتسه‌ل تورک مئدیا، اؤزه‌ل و دولت‌ه باغلی تورک قزئته‌له‌ر ایله تورک باسین‌ین یارادیلماسی
٤-تورک‌له‌رله مسکون بوتون بؤلگه‌له‌رده (محله، که‌ند، شه‌هه‌ر، ایلچه-شهرستان و ایل-اوستان دوزئیی‌نده)، دولت‌ه باغلی و اؤزه‌ل، آنااوخول‌دان اونیوئرسیته و سونراسی‌نا قه‌ده‌ر، مفردات و ائییتیم دیلی‌نین تورک‌جه اولدوغو زورون‌لو تورک ائییتیم سیستئمی‌نین اولوشدورولماسی، ایران‌ین تورک‌له‌رله مسکون اولمایان باشقا بؤلگه‌له‌ری‌نده ده عینی تورک ائییتیم سیستئمی‌نین گؤنول‌لو وئرسییونونون اولوشدورولماسی
٥-«تورک دیلی، کولتورو و تاریخی قورومو»نون لهجه و بؤلگه‌له‌ره سینیرلی و آسیلی اولمادان، و تورک‌ده‌ن باشقا هر هانسی ائتنیک-ملی آدلاندیرما ایش‌له‌دیلمه‌ده‌ن یارادیلماسی، دولت طرفی‌نده‌ن فارس‌جانی قوروما و گه‌لیشدیرمه آماج‌لی اولوشدورولان بوتون قوروم‌لارین به‌نزه‌ری‌نین تورک‌جه ایچین ده اولوشدورولماسی
اورتا وعده‌لی ایسته‌ک‌له‌ر
٦-تورک‌له‌رین ایران‌ین باشاباشی‌ندا چوخونلوغو اولوشدوراراق یاشادیق‌لاری محله، که‌ند، شه‌هه‌ر، ایلچه و ایل‌له‌رده (باش‌دا ایران‌ین قوزئی‌باتی‌سی‌ندا تورک‌له‌رله مسکون ائتنیک بؤلگه و یا تورک‌ایلی‌نده، و ده ایران‌ین گونئیی‌نده، مرکزی‌نده و قوزئی‌دوغوسونداکی تورک کانتون‌لاری‌ندا) اؤزله‌ری‌نی یؤنه‌تمه‌له‌ری و که‌ندی یئره‌ل یؤنه‌تیم‌له‌ری‌نه صاحب اولمالاری
٧-اداری تقسیمات-بؤلگوده اون‌اوچ - ١٤ اوستان و یا ایل آراسی‌ندا بؤلوشدورولموش اولان تورک‌ایلی‌نین (ایران‌ین قوزئی‌باتی‌سی‌ندا تورک‌له‌رله مسکون بیتیشیک ائتنیک بؤلگه‌نین) شه‌هه‌ر، که‌ند و باشقا یئرله‌شیم مرکزله‌ری‌نین ترجیحا «تورک‌ایلی ایالتی» آدی آلتی‌ندا بیرله‌شدیریله‌ره‌ک ته‌ک بیر اداری –سیاسی بیریم‌ین اولوشدورولماسی
٨-یئتگی
آلانی ایران‌ین قوزئی‌باتی‌سی‌ندا تورک‌له‌رله بیتیشیک بیچیم‌ده مسکون اولان بوتون
شه‌هه‌ر، که‌ند و یئرله‌شیم مرکزله‌ری‌نی (اداری تقسیمات - بؤلگوده اون‌دؤرت
اوستان و یا ایل آراسی‌ندا بؤلوشدورولموش اولان تورک‌ایلی‌نی) قاپسایان «تورک‌ایلی
پارلامئنتی»نین اولوشدورولماسی. تورک‌ایلی پارلامئنتی ایران‌ین مرکزی پارلامئنتی‌نین
چیخاردیغی یاسا و قبول ائتدییی قرارنامه وس.نی وئتو ائتمه حاققی‌نا صاحب اولمالی‌دیر.
مطالبات بنیادین مردم تورک در سراسر ایران در عرصه‌ی
حقوق ملی تورک (فارغ از استان، لهجه، مذهب و گرایشات سیاسی)
کوتاه‌مدت
١- شناخته شدن رسمی و حقوقی وجود، نام، هویت و حقوق «ملت تورک» ساکن در ایران از طرف دولت، با ذکر و تضمین آن‌ها در قانون اساسی
٢-رسمیت «زبان تورکی» توسط قانون اساسی در مقیاس سراسری و دولت ایران؛ کاربرد زبان تورکی در اسناد دولتی (انتشار متن قانون اساسی، چاپ اسکناس، شناسنامه، گذرنامه، کارنامه، دیپلوم؛ گواهی‌نامه‌ی راننده‌گی، عقد ازدواج، طلاق، فوت، ...)، در مناسبات شفاهی و مکتوب دولت با مردم (دادگاه‌ها، ادارات، ...) و با دولت‌های خارجی و سازمان‌های منطقه‌ای و بین المللی، و در اسناد دیپلوماتیک (قراردادها، عهدنامه‌ها، ...)
٣- ایجاد «رسانه‌های جمعی دیداری و شنیداری سراسری تورک» و «مطبوعات سراسری تورک» دولتی و خصوصی
٤-ایجاد «نظام تحصیلی تورک‌زبان»، دولتی و خصوصی در همه‌ی مقاطع (مهد کودک تا دانشگاه و بعد از آن)، با مفردات و زبان آموزشی تورکی «اجباری» در سراسر مناطق (شهرها، روستاها و محلات) تورک‌نشین ایران، و با مفردات و زبان آموزشی تورکی «داوطلبانه» در مناطق غیر تورک‌نشین
٥-تاسیس «بنیاد واحد تاریخ، فرهنگ و زبان تورک» و هر موسسه و نهاد دیگری که زبان فارسی از آن برخوردار است برای زبان تورکی از طرف دولت، در مقیاس کشوری و نه بر اساس منطقه، لهجه و نه با نام‌هایی غیر از «تورک»
میان‌مدت
٦-اداره‌ی امور خود تورک‌ها (در مقیاس محله، ده، بخش، شهر، شهرستان، استان) در هر جای ایران که در آن سکونت اکثریتی دارند؛ و در راس آن‌ها منطقه‌ی ملی تورک در شمال غرب ایران (اقلیم تورک‌ایلی)؛ و در کانتون‌های تورک در جنوب و در مرکز و در شمال شرق ایران
٧- گردهم آوردن همه‌ی منطقه‌ی تورک‌نشین به هم پیوسته در شمال غرب ایران تقسیم شده بین ١٣ استان (شامل شهرها و روستاهای تورک‌نشین آن‌ها) در یک واحد اداری در تقسیمات کشوری، ترجیحا با نام ایالت و یا اقلیم «تورک‌ایلی»
٨-تاسیس «پارلمان اقلیم-ایالت تورک‌ایلی» که همه‌ی منطقه‌ی تورک‌نشین
به هم پیوسته در شمال غرب ایران تقسیم شده بین ١٤ استان (شامل شهرها و روستا و
دیگر مراکز جمعیتی تورک‌نشین آن‌ها) را پوشش دهد، و دارای «حق وتو»ی قوانین و
مصوبات مجلس مرکز باشد.
İRAN’DA YAŞAMAKTA OLAN TÜRK
HALKININ BÖLGE, LEHÇE, MEZHEP VE SİYASİ EĞİLİMDEN ASILI OLMAKSIZIN, İRAN DEVLETİ’NDEN TALEP ETTİĞİ KISA VE
ORTAVADELİ İSTEKLER
Kısavadeli istekler
1-“Türk Milleti” ismi, kimliği ve haklarının hukuki ve resmi olarak, anayasada tanınması ve garanti altına alınması
2-Türkçe’nin İran devleti tarafından anayasaca ülke çapında resmi dil ilan edilmesi, resmi devlet belgelerinde kullanılması (Anayasanın yayımlanmasında; banknot, nufüs cüzdanı, pasaport, ehliyet, diploma, karne; evlilik, boşanma, ölüm belgeleri ve benzerlerinde); devletin halkla sözlü ve yazılı iletişim kurmasında (mahkemelerde, devlet dairelerinde ….); diplomatik ilişki ve belgelerde (yabancı devletler, uluslararası ve bölgesel teşkilatlarla iletişimde; anlaşmalar ve sözleşmelerde …)
3-Bütün ülkeyi kapsayacak görsel ve işitsel Türk medyası, özel ve devlet Türk gazeteleri ile Türk basının yaratılması
4-Türklerle meskun bütün bölgelerde (mahalle, köy, şehir, ilçe ve il düzeylerinde), devlete bağlı ve özel, ana okuldan üniversite ve sonrasına kadar, mufredat ve eğitim dilinin Türkçe olduğu “Zorunlu” Türk Eğitim Sistemi’nin oluşturulması; İran’ın Türklerle meskun olmayan başka bölgelerinde de aynı Türk Eğitim Sistemi’nin “Gönüllü” versiyonunun oluşturulması
5-Türk Dili, Kültürü ve Tarihi Kurumu’nun, lehçe ve bölgelere sınırlı ve asılı olmadan ve Türk’ten başka her hangi etnik-milli isimlendirme kullanılmadan yaratılması; devlet tarafından Farsça’yı koruma ve geliştirme amaçlı oluşturulan bütün kurumların benzerinin Türkçe için de oluşturulması
Ortavadeli istekler
6-Türklerin İran’ın başabaşında çoğunluğu oluşturarak yaşadıkları mahalle, köy, şehir, ilçe ve illerde, (başta İran’ın kuzeybatısında Türklerle meskun etnik bölge veya Türkili’de; ve de İran’ın güneyinde, merkezinde ve kuzeydoğusundaki Türk Kantonları’nda) kendilerini yönetmeleri ve kendi yerel yönetimlerine sahip olmaları
7- İdari taksimatta on dört -14 ostan veya il arasında bölüştürülmüş olan Türkili’nin (İran’ın kuzeybatısında Türklerle meskun bitişik etnik bölge’nin) şehir, köy ve diğer yerleşim merkezlerinin tercihen “Türkili Eyaleti” adı altında birleştirilerek tek bir idari siyasi birimin oluşturulması
8-Yetki alanı İran’ın kuzeybatısında bitişik biçimde Türklerle meskun olan bütün şehir, köy ve yerleşim merkezlerini (idari taksimatta onüç ostan veya il arasında bölüştürülmüş olan Türkili’i kapsayan Türkili Parlamentosu’nun oluşturulması. Türkili Parlamentosu, İran’ın merkezi Parlamentosu’nun çıkardığı yasa ve kabul ettiği kararname vs.yi veto etme hakkına sahip olmalıdır.
No comments:
Post a Comment