آزربایجان‌گرایی و تست اوردک! آزه‌ربایجان‌چی‌لیق ایله اؤرده‌ک‌ اؤلچه‌یی

 آزربایجان‌گرایی و تست اوردک! آزه‌ربایجان‌چی‌لیق ایله اؤرده‌ک‌ اؤلچه‌یی

در زبان انگلیسی گفته‌ای مشهور به‌ اسم آزمایش اوردک (The Duck Test) وجود دارد که‌ می‌گوید «اگر حیوانی شبیه ‌اوردک به ‌نظر می‌رسد، مانند اوردک شنا می‌کند، مثل اوردک کواک – کواک می‌کند، احتمالاً اوردک است» (به ‌تورکی: «اؤرده‌ک کیمی گؤرونورسه، اؤرده‌ک کیمی اوزورسه، اؤرده‌ک کیمی واقلاییر - شیریلدارسا، اؤرده‌ک اولسا گه‌ره‌ک»). این گفته ‌که ‌معمولا به ‌طرز شوخی بکار می‌رود در واقع نوعی از استدلال استقرایی (Inductive Reasoning) و بر این واقعیت مبتنی است که ‌یک چیز و یا پدیده‌ی ناشناخته‌ را می‌توان با مشاهده‌ی خصوصیات ثابت و همیشه‌گی آن تعریف کرد و شناخت. اما استفاده‌ از این گفته‌ی شوخی در مورد آزربایجان‌گرایی ما را به ‌این نتیجه‌ی جدی اما بدیهی می‌رساند که‌ این پدیده‌ یک اوردک است، یعنی آزربایجان‌گرایی گونه‌ای از پان‌ایرانیسم است! بدین شرح:

به ‌لحاظ سیاسی، تاریخ آزربایجان‌گرایی در ایران با تاسیس انجمن اتحادیه‌ی آزربایجان که ‌رهبران آن آنگلوفیل‌ها، عناصر اطلاعاتی انگلیس، بابی ازلی‌ها، ماسون‌ها، پارسی‌ها، زرتشتی‌ها، باستان‌گرایان آریایی و تروریست‌های پان‌ایرانیست بودند آغاز شد؛ ملت آزربایجان در دوره‌ی مشروطه ‌به ‌معنی جزئی از اجزاء ملت شش هزارساله‌ی ایران با زبان ملی فارسی و وطن ایران و تاریخ پارسی – زرتشتی بود؛ انجمن غیبی تبریز موسوم به ‌انجمن ایالتی آزربایجان وابسته ‌به ‌این انجمن اتحادیه‌ی آزربایجان ضد تورک بود و خود را منسوب به ‌این قوم که‌ جزئی از ملت ایران بود می‌دانست؛ فرقه‌ی دموکرات آزربایجان تشکیلاتی پان‌ایرانیستی و متفق داشناک‌ها و ماشه‌ی انگلستان و شعبه‌ی تبریز فرقه‌ی دموکرات ایران که خود ‌آن هم توسط ایران‌گرایان و ناسیونالیست‌های فارس و ارمنی تاسیس شد بود؛ تاریخ‌نگاری آزربایجانی توسط پان ایرانیست‌هایی مانند کسروی (تاریخ هیجده ‌ساله‌ی آزربایجان) و .... بنیان گذارده‌ شد؛ زبان تورکی برای اولین بار در ایران توسط فرقه‌ی دموکرات آزربایجان ممنوع شد؛ (و آزربایجان‌گرایی در دهه‌ی ١٩٣٠ توسط استالین و میکویان به‌ عنوان آنتی تز هویت ملی تورک و دشمنی با تورکیه ‌در قفقاز ایجاد شد...).

در عرصه‌ی هویتی، آزربایجان‌گرایی عینا مانند پان‌ایرانیسم منکر یک ملت بودن اوغوزهای غربی ساکن در ایران است؛ آزربایجان‌گرایی عینا مانند پان‌ایرانیسم مخصوصا منکر یک ملت تورک بودن همه‌ی تورکان ساکن در شمال غرب ایران است؛ آزربایجان‌گرایی عینا مانند پان‌ایرانیسم منکر نام ملی تورک مردم تورک است؛ آزربایجان‌گرایی عینا مانند پان‌ایرانیسم منکر وطن بودن همه‌ی منطقه‌ی تورک‌نشین در شمال غرب ایران و قسمت‌های تورک‌نشین مجاور آن در غرب و مرکز ایران است؛ آزربایجان‌گرایی عینا مانند پان ایرانیسم این واقعیت را که ‌مناطق تورک‌نشین در شمال غرب ایران و حتی قفقاز در گذشته‌ و حال توسط خود تورک‌ها و خارجیان «تورکستان» (به‌ تورکی تورک‌ایلی) نامیده‌ شده‌اند را به‌ شدت نفی می‌کند؛ آزربایجان‌گرایی عینا مانند پان‌ایرانیسم ملیت را بر مبنای جوغرافیا و دولت تعریف می‌کند؛ آزربایجان‌گرایی عینا مانند پان‌ایرانیسم منکر وجود تاریخ ملی تورک است؛ تاریخ‌نگاری آزربایجان‌گرا به ‌جز چند مورد عینا کوپی تاریخ‌نگاری ایران‌گرا (و صلیبی ضد تورک) است؛ آزربایجان‌گرایی عینا مانند پان‌ایرانیسم منکر وجود جریان ملی تورک‌گرا و مجادله‌ی ملی تورک در ربع اول قرن بیستم در میان تورکان ساکن در ایران است؛ آزربایجان‌گرایی عینا مانند پان‌ایرانیسم تورک‌گرایان و معتقدین به هویت ملی تورک را ترور شخصیت کرده پان‌تورکیست می‌نامد؛ آزربایجان‌گرایی عینا مانند پان‌ایرانیسم منکر وجود دولت تورک اتحاد به ‌صدارت جمشیدخان سوباتای‌لی افشار اورومی است؛ آزربایجان‌گرایی عینا مانند پان‌ایرانیسم پرچم آن نخستین دولت تورک موردن در تورک‌ایلی را پرچم ملی خود نمی‌داند؛ آزربایجان‌گرایی عینا مانند پان‌ایرانیسم شخصیت‌ها و تشیکلات تورک‌گرا در ربع اول قرن بیستم را سانسور و حذف و ترور شخصیت می‌کند؛ آزربایجان‌گرایی عینا مانند پان‌ایرانیسم شخصیت‌ها و تشکیلات و جریانات ضد تورک پان‌ایرانیست (جنبش تنباکو، شورش‌ها و ترورهای بابی، مشروطه، تروریست‌های قفقازی و ازلی، فرقه‌ی دموکرات آزربایجان، آزادی‌ سِتان، ....) را شخصیت‌ها و تشکیلات و جریانات ملی خود می‌داند؛ اغلب شخصیت‌های تاریخی قدیم و معاصر پان‌ایرانیسم، ایران‌گرایی و آزربایجان‌گرایی از گئومات و بابک گرفته‌ تا شاه‌عباس و ستارخان و خیابانی و ... مشترک است؛ آزربایجان‌گرایی (مانند ارانی و پیشه‌وری و هزاران آزربایجان‌گرای دیگر) عینا مانند پان‌ایرانیسم «تورک‌ها را از قدیم دشمن خود می‌داند»؛ ....

با این وصف به ‌دلیل آنکه ‌آزربایجان‌گرایی در خصلت‌ها و رفتارها و گفتارها و کردارهایش شبیه ‌اوردک به ‌نظر می‌رسد، مانند اوردک شنا می‌کند، و مثل اوردک کواک – کواک می‌کند، یعنی در عرصه‌ی هویت ملی و وطن ملی و تاریخ‌نگاری و سیاست‌ها و .... ی ضد تورک مشترک بلکه‌ عین پان‌ایرانیسم است، بنابراین به احتمال بسیار، اوردک یعنی پان‌ایرانیست است.

 

“If it looks like a duck, swims like a duck, and quacks like a duck, then it probably is a duck.”

-Ördek gibi görünüyorsa, ördek gibi yüzüyorsa ve ördek gibi vaklıyorsa, muhtemelen bir ördektir.

-Ördek kimi görünürse, ördek kimi üzürse, ördek kimi vaqlayır şırıldayırsa, ördek olsa gerek.

-Ördek ýaly görünýän, ördek ýaly ýüzýän we ördek ýaly bökýän bolsa, belki ördekdir.

-Agar u o'rdakga o'xshasa, o'rdak kabi suzsa va o'rdak kabi chayqalsa, ehtimol bu o'rdakdir.

-Егер ол үйрекке ұқсайтын болса, үйрек сияқты жүзіп, үйрек сияқты шұрылдаса, онда бұл үйрек болуы мүмкін.

-Эгер ал өрдөккө окшош болсо, өрдөктөй сүзсө, өрдөктөй тиксе, анда ал өрдөк болсо керек.

-Әгәр ул үрдәккә охшаса, үрдәк кебек йөзсә, үрдәк кебек кваклар булса, бу, мөгаен, үрдәк.

-ئەگەر ئۇ ئۆردەككە ئوخشايدىغان بولسا ، ئۆردەككە ئوخشاش ئۈزۈپ ، ئۆردەككە ئوخشايدىغان بولسا ، ئۇنداقتا ئۇ بەلكىم ئۆردەك بولۇشى مۇمكىن.

-اؤرده‌ک کیمی گؤرونورسه، اؤرده‌ک کیمی اوزورسه، اؤرده‌ک کیمی واقلاییر - شیریلدارسا، اؤرده‌ک‌ اولسا گه‌ره‌ک.

 

هویت مخدوش آزربایجانی و ماهیت تورک‌ستیز آن

 

سه هویت‌ ملی انتخابی عمده در میان نخبه‌گان تورک در ایران

http://sozumuz1.blogspot.com/2020/09/blog-post_24.html

نحله‌ها‌ی فکری مخدوش و هویت‌های ملی معیوب بعضی از نخبه‌گان تورک: آزربایجان‌گرایی و چپ ایرانی

http://sozumuz1.blogspot.com/2018/02/blog-post_42.html

واکنش بریتانیا و روسیه به ظهور هویت ملی تورک در نیمه‌ی اول قرن بیستم-ایجاد هویت آلترناتیو قومی آزربایجانی و هویت ملی آزربایجانی

https://sozumuz1.blogspot.com/2018/09/blog-post_24.html

«ملت آزربایجان» بنا به سردار سرلشکر پاسدار یحیی رحیم ‌صفوی و یا «آزربایجان‌گرایی سپاه پاسدارانی»

https://sozumuz1.blogspot.com/2021/03/blog-post_7.html

در هویت ملی آزربایجانی، «انکار هویت ملی تورک» مندرج و مستتر است

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/08/blog-post.html

مئهران باهارلی: افلاس آذربایجان‌گرایی و بایگانی شدن پرونده‌ی ملت آذربایجان

http://sozumuz1.blogspot.com/2022/10/blog-post_30.html

صدرا آقاسی: بایستی از ایده‌ی آزربایجان جنوبی دست کشید. اولگوی اقلیت بودن تورک‌ها، تاکید بر آزربایجان و جوغرافیای آن، میراث فرقه‌ی دموکرات پیشه‌وری، ... راه‌ به ‌جایی نخواهد برد.

https://sozumuz1.blogspot.com/2022/12/blog-post_8.html

حامد تالپران: ناکارآمدی، ناقص و عقيم و غير واقعی بودن آذربايجان‌گرايی صرف

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/01/blog-post_23.html

حامد تالپران: سکتاریسم آزربایجانی، با خودی که ‌از آن او نیست، فریفته‌ی اسطوره‌های ساخته‌ی دشمنان، عمل‌گرای بدون پشتوانه‌ی‌ تفکر، و عامل انحراف از هدف یکتای ملت شونده‌گی مردم تورک

https://sozumuz1.blogspot.com/2021/07/blog-post_24.html

روح دوکترین آزربایجان‌گرایی عَلَم کردن هویت آزربایجانی به جای هویت ملی تورک

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/03/blog-post_85.html

Türk yérine koloniyal Azerbaycan Étnosu-Milleti qavramı Quzéyde de iflas étmekdedir

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/01/turk-yerine-kolonliyal-azerbaycan.html

در ایران، یک «مساله‌ی تورک» وجود دارد و یک «مساله‌ی حق تعیین سرنوشت ملت تورک». مساله‌ای به اسم آزربایجان و حق تعیین سرنوشت آزربایجان و ... وجود ندارد

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/02/blog-post_5.html

در ایران شش ملت و اقلیت ملی تورکیک وجود دارد، هیچکدام از آن‌ها «آزربایجانی» و یا «تورک آزربایجانی» نیست

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/08/blog-post_11.html

ایران‌دا نه «آزه‌ربایجان‌لی» وار، نه «آزه‌ربایجان تورکو» و نه باشقا بنزه‌ر اویدورما و قوندارما ملت‌له‌ر و کیم‌لیک‌له‌ر

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/03/blog-post_10.html

اصطلاح «ایران تورک‌چوله‌ری»، صرفاً می‌تواند محصول مغز علیل و پاک باخته‌ی یک آزربایجان‌گرای ضد تورک باشد

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/03/blog-post_95.html

بحران‌های آزربایجان‌گرایانه

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/08/blog-post_1.html

آزربایجان‌گرایی تالشی: گل بود به چمن نیز آراسته شد

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/08/blog-post_95.html

باز هم ملت جعلی آذربایجان، اعتراض به تیتر خبر آیت الله منتظری

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/11/blog-post_8.html

ایران‌دا تورک خالقی اؤزونه «تورک» دییه‌ر. بو دا مساله‌نی بیتیریر

http://sozumuz1.blogspot.com/2017/02/blog-post.html

پان تورک، پان آزربایجانیسم، تورک‌باوری، تورک‌یسم، پان‌تورک‌یسم، پان‌تورکیک‌یسم، توران‌یسم

http://sozumuz1.blogspot.com/2018/05/blog-post_20.html

ایضاحاتی در باره‌ی کاربرد مودرن و دموکراتیک دو نام تورک و آزربایجان

http://sozumuz1.blogspot.com/2016/10/blog-post_9.html