قتل یدالله صمصامی و پسرش طاهر صمصامی توسط حزب دموکرات کوردستان
مئهران باهارلی
در روز شنبه ١٤ فروردین سال ١٣٦١- ٤ آوریل ١٩٨٢- یدالله خان صمصامی، پسرش نجف‌قلی (طاهر) صمصامی و چهار تن دیگر، توسط حزب دموکرات کوردستان به قتل رسیدند. یدالله خان صمصامی، برادر شوهر مریم جهانگیری قاسملوی افشار اورومی – کاملیا بیگ‌له‌ر‌بیگی[1] (٢ جولای ١٩١٧-٩ آگوست ١٩٥٢) شاعر، نویسنده، نمایش‌نامه‌نویس، اوپرانویس، نوازنده و فعال حقوق زنان تورک بود.
پس از انقلاب اسلامی ایران و فروریختن رژیم پهلوی -۱۱ فوریه ۱۹۷۹، در پیروی از اولگویی همیشه‌گی، اشقیاء مسلح و گروه‌های تروریست کورد با سوء استفاده از ضعف و نبود نیروهای امنیتی و نظامی دولتی در منطقه، بی درنگ شروع به حملات مسلحانه به مزارع و روستاها و شهرهای تورک‌نشین در غرب تورک‌ایلی نمودند. در استان آزربایجان غربی مهم‌ترین این گروه‌ها حزب دموکرات کوردستان و در مناطق جنوبی‌تر کومله و .... بود. هدف از این تهاجمات و حملات پریودیک که در یک صد و پنجاه سال اخیر بلا انقطاع و هر گاه که ضعفی در حکومت مرکزی ایجاد شود توسط اشقیاء و تروریست‌های مذکور، از شیخ عبیدالله و سیمیتقو تا حزب دموکرات کوردستان و گروه‌های وابسته به پ‌ک‌ک و .... همواره انجام گرفته، ایجاد جو وحشت و ترور و مجبور ساختن اهالی تورک به فرار از خانه و کاشانه‌ی خود و ترک روستاها و شهرهای تورک، و در نتیجه پاک‌سازی قومی و تورک‌زدائی آن‌ها، با هدف الحاق گام به گام آن مناطق تورک‌نشین به کوردستان و کوردستان‌سازی آن‌ها بود. در نتیجه‌ی این استراتژی است که در یک صد و پنجاه سال گذشته بخش وسیعی از تورک‌ایلی، از کنگاور و سونقور (سنقر) در جنوب، تا بیجار در مرکز و به ویژه اوشنو (اشنویه)، خانا (پیرانشهر) و ساووج‌بولاغ (مهاباد) در شمال، به درجه‌ی مهمی و در مواردی تماما از سکنه‌ی اصلی تورک خود پاک‌سازی شده‌اند.
در ماه سپتامبر ١٩٨٠ حملات و تهاجمات مسلحانه‌ی اشقیاء مسلح و گروه‌های تروریست کورد به روستاها و شهرهای تورک تشدید شد. در ١٢ سپتامبر ١٩٨٠ یک کودتای نظامی در تورکیه توسط ژنرال کنعان ائوره‌ن انجام گرفت. در نتیجه‌ی این کودتا گروهی از کوردهای نواحی مرزی تورکیه به آزربایجان غربی وارد شدند. بخش مهمی از این گروه را، اعضای مسلح فراری سازمان تروریستی تازه تاسیس پ‌ک‌ک تشکیل می‌داد. ده روز بعد در ٢٢ سپتامبر ١٩٨٠ جنگ ایران و عراق رسما شروع و متعاقب آن امواج پی در پی پناهنده‌گان کورد از شمال عراق به آزربایجان غربی داخل شدند. در میان این گروه نیز افراد عشائری و دسته‌جات مسلح بسیاری وجود داشتند. با ورود این مهمانان ناخوانده‌ی مسلح کورد به آزربایجان غربی، که وزنه‌ی دموگرافیک و جمعیتی کوردها در استان را افزایش داده و باعث و تقویت نیروی آتش آن‌ها شد، اشقیاء مسلح و گروه‌های تروریست کورد محلی تشجیع شدند. پس از آن دسته‌جات مزبور با هم‌کاری و یا ادغام در یک‌دیگر تجدید و تقویت قوا نمودند و به حملات و تهاجمات مسلحانه‌ی خود به مزارع و روستاها و شهرهای تورک و غارت و کشت و کشتار اهالی بومی شدت بخشیدند.
با افزایش حملات و تهاجمات مسلحانه، بسیاری از مردم تورک منطقه، که دارای تجربیات آگاهی و شناختی وافی از عمل‌کردها و اولگوهای رفتاری و تهاجمات اشقیاء مسلح و تروریست‌های کوردی در یک صد و پنجاه سال اخیر و تجربه‌ای گرانمایه در مقابله با آن‌ها می‌باشند، راسا مسلح شده و به دفاع از خانه و کاشانه‌ی خود پرداختند. (یکی از این افراد «زورگاوالی موللا حسنی» بود که از جمله از اشغال سولدوز و قتل عام اهالی تورک آن توسط حزب دموکرات کوردستان جلوگیری نمود[2]).
یدالله خان صمصامی (کوچک‌ترین برادر شوهر مریم جهانگیری، علی خان صمصامی) هم که دارای املاک و احشام در منطقه‌ی دول – روستای ناناس و .... بود و خود هم به شغل کشاورزی و دام‌داری می‌پرداخت، به همراهی روستائیان تورک و کورد و به منظور جلوگیری از غارت و دزدیده شدن احشام خود و روستائیان توسط تروریست‌های کوردی، چادرهایی برپا کرده، به قوروچولوق - محافظت از اهالی، روستا و احشام آغاز نمودند. (دهستان دول، که ناناس زیباترین روستای آن شمرده می‌شود، به مرکزیت روستای دیزج دول در بخش مرکزی شهرستان اورمیه، در ۴۱ کیلومتری جنوب شرقی شهر – جاده‌ی سنتوی اورمیه قرار دارد. مریم جهانگیری در نزدیکی روستای ناناس، دهی کوچک به اسم نازناز، به عنوان مهریه‌ی خود داشت که بعدها بین روستائیان تقسیم شد). یدالله خان صمصامی شخصی جسور و بی باک بود. یک‌بار که اشقیاء مسلح کورد اسبان وی را دزدیده بودند، به تنهایی سارقین را ردیابی کرده و نهایتا آن‌ها را در خانا (پیرانشهر) یافته و اسب‌هایش را پس گرفته و بازگردانده بود.
در این بستر، در نیمه‌شب ١٤ فروردین ١٣٦١ تروریست‌های کورد به چادر قوروچوهای یدالله خان حمله کرده و آن را به گلوله بستند. بنا به حسین صمصامی عده‌ای از قوروچوهای کورد در خفا با گروه‌های تروریستی کورد هم‌بسته‌گی و هم‌کاری داشتند. در این درگیری شش تن شامل یدالله خان صمصامی (٦١ ساله، متولد ۴ فروردین ماه ۱۳۰۰)، پسرش نجف‌قلی (طاهر) صمصامی (٣٣ ساله، متولد ١٣٢٨)، احتمالا صمد شریفی (١٩ ساله، متولد ۱۹ اسفند ماه ۱۳۴۲) و سه تن دیگر توسط تروریست‌های کورد به قتل رسیدند. بنا به حسین صمصامی، تروریست‌های کورد بر بدن یدالله خان و پسرش نجف‌قلی خان طاهر، هر کدام یک خشاب کامل کالاشنیکوف خالی کرده بودند. این فاجعه‌ی دل‌خراش و غم‌انگیز، زخمی جان‌کاه بر روح و روان مردم اورمیه بر جای گذاشت. چنانچه «افسانه نظری» در باره‌ی آن کشتار چنین می‌گوید «متاسفانه ما هم آنجا بودیم و آن وحشی‌گری را از نزدیک مشاهده کردیم و هنوز بعد از ۳۸ سال نتوانسته‌ایم فراموش کنیم».
گؤروت سول‌دان ساغا- عکس از چپ به راست: علی خان صمصامی (مریم جهانگیری‌نین اه‌ری، اه‌ن بؤیوک قارداش)، یدالله خان صمصامی (اه‌ن کیچیک قارداش)، ناناس‌لی ابراهیم (بیره‌ییموف، ملیت‌جه کورد)، غلامرضا خان صمصامی.
نوت: یدالله خان، غلامرضا خان و علی خان برادر یک‌دیگر و از نواده‌های «اولو نویان (امیرالامرا، امیر تومان) آقا خان میرپنج افشار گوندوزلو» هستند. (آقا خان میرپنج از نظامیان دلیر و ثروت‌مندان مشهور اورمیه بود که در زمان حمله‌ی شیخ عبیدالله نهرینی، اشقیاء و یاغی کورد[3] از منطقه‌ی حکاری تورکیه، با توفنگ‌چی‌یان خود در منطقه‌ی دول و شیطاناوا سد راه وی شده، از عبور او به سوی اورمیه و حمله به آن جلوگیری نمود).
قایناق- منبع:
گؤروت
- عکس: حسین صمصامی، مجید خلیل‌زاده
اولای‌لا ایلگی‌لی سوموت بیلگی‌له‌ر - اطلاعات مشخص در مورد حادثه: حسین صمصامی، مجید خلیل‌زاده، افسانه نظری.
[1] مقاله‌ای تورکی از مریم جهانگیری (کاملیا بیگلربیگی) قاسملوی افشار اورومی در باره‌ی مسائل زنان
http://sozumuz1.blogspot.com/2018/04/blog-post_6.html
پیس (نمایش‌نامه) تورکی مریم جهانگیری و نطق او در باره‌ی حقوق و مسائل زنان
http://sozumuz1.blogspot.com/2018/04/blog-post_14.html
مریم جهانگیری (کامئلیا به‌ی‌له‌ربه‌یی) افشار اورومی- قیرافیک‌له‌ر
[1] غلامرضا حسنی زورگاوالی - Zürgaval مقاومت در مقابل توسعه‌طلبی گروه‌های اولتراناسیونالیست و
مسلح-تروریستی کوردی، خدمت به خلق تورک است.
[2] مقاله‌ای از جمشید خان سوباتای‌لی افشار اورومی: قتل عام سی هزار
تورک توسط شیخ عبیدالله نهرینی به اسم ترویج شریعت در اورمیه، میاندوآب، بناب،
مراغه، ملکان، ....
No comments:
Post a Comment