شاعر تورک مفتون امینی و هویت‌تراشی‌های آزربایجان‌گرایان و ایران‌گرایان
برای او
مئهران باهارلی
مفتون امینی شاعر «تورک» (متولد روستای هولا سو، سایین قالا افشار) درگذشت. اما حتی یک سایت ایرانی- فارسی و آزربایجانی، «تورک» بودن او را ذکر نکرد و همه وی را شاعر «ایرانی» و «آزربایجانی» نامیدند (*). رادیو فردا او را «شاعر ایرانی دوزبانه» نامید[1]. بهزاد کریمی، یک فعال سیاسی تبریزی از جریان فدائیان خلق، منسوب به نحله‌ی مانقورتیسم – گؤزقامانیسم چپ ایرانی – آزربایجان‌گرایی ایران‌گرا (پان ایرانیسم خجالتی) مفتون امینی را بی آنکه حتی یک بار تورک بودن او و تورکی بودن زبانش را ذکر کند، «شاعر آذربایجان (با ذال) و همه‌ی ایران» نامید و در نوشته‌ی خود با ردیف کردن مهملات پان‌ایرانیستی – استالینیستی ضد تورک مانند «زبان آذربایجانی»، «شعرای آذری‌زبان»، «زبان و شعر آذربایجانی» وجود ملت تورک، هویت ملی تورک، شعرای تورک، زبان تورکی و ادبیات تورک را منکر شد[2]. رادیو فردا اقلا این انصاف را داشت که بنویسد منظومه‌ی «عاشیق‌لی کروان» از اشعار این شاعر به «زبان تورکی» است. اما بهزاد کریمی، این چپ تبریزی آن چنان از «تورک» وحشت و نفرت دارد که نه خود مفتون امینی را «تورک» و نه زبانش را «تورکی» نامید.
١- اشکالی در این نیست که شعرا و نویسنده‌گان و مولفین دارای ملیت تباری تورک که صرفا به فارسی نوشته و یا می‌نویسند (مانند پروین اعتصامی، براهنی)، و یا آن‌هایی که فارسی را زبان ملی خود می‌نامند (مانند ساعدی) را به لحاظ ادبی، شعرا و نویسنده‌گان و مولفین فارس خواند. حتی این نام‌گذاری صحیح و دقیق و ضروری و روشن‌گرانه است. بدون تردید، پروین اعتصامی، براهنی و ساعدی و امثالهم به لحاظ ادبی، نویسنده‌گان فارس هستند.
اما شعرا و نویسنده‌گان و مولفین دارای ملیت تباری تورک که علاوه بر فارسی، به زبان تورکی هم آفریده‌اند، مخصوصا آن‌هایی که آثار تورکی‌شان اهمیت ادبی و تاریخی فوق العاده دارد (مانند شهریار و مفتون امینی و عمران صلاحی و ....) را به لحاظ ادبی همیشه باید به صورت شاعر و نویسنده و مولف تورک قلم‌داد و معرفی کرد. بدون تردید، شهریار و مفتون امینی و عمران صلاحی و امثالهم به لحاظ ادبی، شعرای تورک هستند که به فارسی هم – حتی اگر اغلب – سروده‌اند.
٢-در ایران ملتی و هویتی ملی به‌اسم «آزربایجانی» وجود خارجی ندارد. این هویت ملی جعلی ساخته‌ی ذهنیت صلیبی و دولت‌های تورک‌ستیز فرانسه و انگلستان و روسیه و پارسیان هندوستان و .... است که از طرف عده‌ای فعال سیاسی مستعد به مانقورتیسم و گؤزقامانیسم عمدتا از استان سابق آزربایجان شرقی بر مردم تورک تبلیغ و تحمیل می‌شود. به لحاظ تباری هیچ کس در ایران دارای ملیت آزربایجانی نیست. به لحاظ ادبی هم هیچ شاعر و نویسنده و مولف دارای ملیت تباری تورک را، مگر آنکه خود را علنا دارای هویت ملی آزربایجانی بداند، نمی‌توان و نباید به صورت آزربایجانی معرفی و تقدیم کرد. مفتون امینی هم به هیچ وجه و هرگز دارای ملیت آزربایجانی نبود.
٣-اکنون معلوم شده است که وجود «ملت تورک» در ایران و «هویت ملی تورک» او از دو جبهه تهدید، انکار و نابود می‌شود. در جبهه‌ی خارجی و بیرونی از طرف «دولت ایران و جامعه‌ی فارس - خودایرانی پندار» و در جبهه‌ی داخلی و درونی از طرف «آزربایجان‌گرایان». و این دومی مانند هر دشمن داخلی و درونی در همه‌ی جای جهان، بسیار خطرناک‌تر از دشمن خارجی و بیرونی است، زیرا قلعه را از درون اشغال کرده است، به صورت ستون پنجم عمل می‌کند و از پشت خنجر می‌زند.....(در دشمنی با نام ملی تورک، در تلاش برای تجزیه کردن ملت واحد تورک ساکن در ایران به چند ملتک، در نفی وطن بودن تمام اراضی تورک‌نشین در شمال غرب ایران و اطراف آن - تورک‌ایلی، در قبول و تبلیغ تاریخ‌نگاری ضد تورک ایرانی و صلیبی به جای تاریخ علمی و تاریخ ملی تورک، در قهرمان‌سازی و ملی نمایاندن جریانات و شخصیت‌های ضد تورک و پان‌ایرانیست و ماشه‌های انگلستان و روسیه و متفق داشناک‌ها و ....)
تا مردم تورک متوجه و ملتفت این حقیقت نشده‌اند و بر علیه «آزربایجان‌گرایی»، این تهدید حیاتی داخلی و دشمن اصلی درونی ملت تورک به طرز مقتضی قیام نکرده‌اند، به سرعت به عاقبت محتوم خود، زدوده شدن از صحنه‌ی تاریخ و جوغرافیا پیش خواهند رفت.
(*) در ایجاد وضعیت ناخوش هویت‌تراشی ملی و ادبی جعلی برای مفتون امینی، خود آن مرحوم هم سهم داشت. وقتی یک شخصیت تورک ملیت تورک خود را صراحتا اعلان و به قدر کافی بر آن تاکید نمی‌کند و یا زبان و ادبیات ملت غالب فارس و هویت ملی استعمارساخته‌ی ایرانی را مدح و ستایش می‌کند، تنور هویت‌سازان ضد تورک هم داغ می‌شود.
به عنوان نمونه مفتون امینی در مصاحبه‌هایش با ایسنا چنین گفته است: «ایران یکی از حوزه‌های قوی شعر در جهان است ... شعر ایران بسیار قوی است؛ حتا شعر معاصر ایران. یونسكو ١٠ شاعر برتر را كه در دنیا انتخاب كرده، پنج تایشان ایرانی هستند. ... ادبیات آسیای صغیر، خوارزم و ترکستان و افغانستان از فارسی می‌آید ... در زبان ترکی به صورت تاریخی، ادبیات نبوده، ادبیات زبان ترکی - چه منظوم و چه منثور- به زبان فارسی نوشته شده است. حتا اسناد رسمی و نامه‌های جدی و قراردادها هم به زبان فارسی بوده و این اسناد در موزه‌های ترکیه موجود است. همه این مکاتبات به فارسی است ....».
[1] مفتون امینی،
شاعر دوزبانه ایرانی، در ۹۶
سالگی درگذشت
https://www.radiofarda.com/a/maftoun-amini-iranian-bilingual-poet-dies-at-96/32157738.html
[2] ابراز افسوس از
درگذشت «مفتون» امینی، شاعر هفت دهه‌ای آذربایجان و همه‌ی ایران
No comments:
Post a Comment