Friday, September 23, 2016

نه‌‌ای به آن چشم‌های مهربان و پر اومید. خانمی تورک از تبریز زبان از وضع اسفناک زبان و ادبیات تورکی می‌نویسد-٢٠٠٢

نه‌‌ای به آن چشم‌های مهربان و پر اومید 

خانمی تورک از تبریز زبان از وضع اسفناک زبان و ادبیات تورکی می‌نویسد-٢٠٠٢

مئهران باهارلی 

Wednesday, February 12, 2003

سؤزوموز

۱-خانمی تورک از تبریز زبان به شکایت گشوده، از وضع اسفناک زبان و ادبیات تورکی می‌نویسد و از تهدید زبان و ادبیات تورکی و رو به انقراض رفتن آن (در واقع منقرض کردن آن) ابراز تاسف می‌کند. ایشان در این نوشته‌ی کوتاه اما پرمغزشان، به مسائل اساسی متعددی اشاره می‌کند: آموزش ندادن زبان تورکی، استفاده از الفبای عربی - فارسی به عنوان خط و کتابت تورکی، مشکل بودن تورکی معیار و مکتوب برای مردم (که از تحصیل به زبان تورکی محروم نگاه داشته شده‌اند)، تهاجم بی حد و حصر زبان فارسی به زبان تورکی و تهدید کردن دائره‌ی لغات تورکی و خارج کردن لغات بکر و واژه‌های گویای تورکی از زبان مردم، نبود لغت‌نامه‌های معتبر تورکی، ... او در این وضعیت اسفناک تنها دلیل منقرض نشدن زبان تورکی در ایران را تعداد زیاد تورک‌ها می‌داند.

ایشان به موازات نام‌های صحیح و دقیق «تورک» و زبان و ادبیات «تورکی»، در تبعیت از ادبیات رسمی و دولتی، نام‌های نادرست آذری و آذری‌زبان را هم به کار برده که موضوع قابل بررسی دیگری در زمان دیگری، است.....

وبلاگ ایران‌دوست - زبان آذری مهجور و نامنسجم [1]

«سلام، من یک آذری هستم. یا بعبارت خودمانی‌تر یک ترک با تمام خصوصیات یک زن ترک، علاقمند به زبان گویش و ادبیات ترکی. دلم می‌خواهد کمی غرغر کنم و شکایت کنم. اما نمی‌دانم از کی و به کی باید غر بزنم. دوستان آذری‌زبان می‌دانند که هر خانه لهجه و گویش مخصوص به خود دارد. زبان آذری هیچ کجا آموزش داده نمی‌شود. خط و کتابت این زبان با استفاده از الفبای عربی (یا همان فارسی خودمان) است که بعلت کمبود حروف این الفبا بسیار مشکل می‌نماید. خواندن نوشتاری به زبان آذری برای بسیاری از خود ما آذری‌ها مشکل و صعب است. تهاجم بی‌حد و حصر زبان فارسی لغات بکر و واژه‌های گویای این زبان را تهدید می‌کند. حتی یک خودآموز یا لغتنامه‌ی معتبر برای این زبان موجود نیست. تنها مساله‌ای که این زبان را از انقراض حفظ می‌کند، تعداد روزافزون آذریهاست و بس. نوشته شده در ساعت 2:53 AM توسط nazanin»


۲-آقایی فارس از تهران در کتاب هفته شماره‌ی ٨٤ از ضرورت گفتن و نوشتن «مردم» به زبان شیرین مادری نوشته، دولت را به خاطر قصور در حفظ و تعالی این زبان ملی و مادری شیرین بازخواست می‌کند. اما مردمی که ایشان در نظر دارد نه میلیون‌ها هم‌وطن تورک، کورد، عرب، بلوچ، تورکمن و لور، بلکه افغانستانیان مهاجر در ایران است:

«بگو، بنویس، به زبان شیرین مادری- سید علی کاشفی خوانساری

مدتی پیش این افتخار را داشتم که در دوره‌ی کوتاه مدت آشنایی با ادبیات کودک در خدمت گروهی از اهل قلم افغانستان باشم؛ جمعی از مهاجران افغانی ساکن در مشهد. سی و چند نفری می‏شدند، دختر و پسر، شاید از شانزده هفده ساله تا سی و چند ساله. کتاب‏های چاپ شده و آثار فراوان مطبوعاتی داشتند. کارشان چه بود؟ مردها بیشتر کارگر ساختمانی بودند، بعضی‏ها هم قالیباف یا خیاط یا طلبه. دخترها هم که کاری نداشتند. با همه‌ی مشکلات، با همه‌ی موانع و با همه‌ی ناملایمات، دغدغه‌ی ادبیات کودک داشتند. مجله‏هایشان را دیدم. مجله‏های مختلف افغانی برای کودکان و نوجوانان. مجلاتی چاپ مشهد و قم و تهران و شعرها و قصه‏هایی به زبان شیرین فارسی. شعرهایشان زیبا بود و قصه‏هایشان و مقاله‏ها و تصویرهایشان. مهربان بودند و باصفا و ساده و دوست‏داشتنی و صمیمی. قول دادم شعرها و داستان‏هایشان را چاپ کنم. چگونه، خودم هم نمی‏دانم. اما نتوانستم به آن چشم‏های مهربان و پرامید «نه» بگویم.

آهای اهالی سیاست! من دیپلماسی نمی‏دانم. اما اجازه بدهید بپرسم: برای حفظ و تعالی زبان ملی و هویت تاریخی‏امان، برای زبان مادری، برای این یادگار چند هزارساله چه کرده‌‏اید؟ برای کودکان و نوجوانانی که به زبان ما و شما صحبت می‏کنند و بسیاری مشتاقند که این زبان را و این خط را رها کنند، چه فراهم کرده‌‏اید؟ کدام جایزه‌ی جهانی، کدام یارانه، کدام فرصت مطالعاتی، کدام سمینار و اتحادیه‌ی جهانی، کدام... »

۳-اگر اشتباه نکرده باشم می‌توان از این نوشته‌ی دوم چنین برداشتی کرد: در حالی که شهروندان افغانستانی ساکن ایران حق آموزش و تعلم به زبان شیرین مادری آن هم از سوی دولت ایران را دارند، و دولت در صورت قصور در این امر مستحق بازخواست شدن است، اما ایرانیان از حق آموزش و تعلم به زبان مادری خود برخوردار نبوده و دولت هیچ‌گونه مسئولیتی در این زمینه ندارد و لزومی به بازخواست آن هم نمی‌باشد. و می‌توان به چشم‌های مهربان و پر اومید تورک‌های ایران که خواهان تعلیم و تعلم به زبان مادری و ملی خویش‌اند «نه» گفت!!!!

البته به نظر من دولت ایران مسئول آموزش و تعلم شهروندان خارجی‌ای که به ایران مهاجرت کرده ویا پناهنده شده‌اند، آن هم به زبان‌های مادری و ملی‌شان می‌باشد، همان‌طور که برای آموزش همه‌ی زبان‌های ملی و مادری شهروندان خود نیز مسئول است.

اومیدوارم و بسیار اومیدوارم که برداشت من از نوشته‌ی آقای کاشفی درست نبوده باشد و با این اومید به عنوان یک تورک به آقای سید علی کاشفی خوانساری پیوسته و در حمایت از این حق انسانی - نه فقط برای افغانستانیان ساکن ایران - بلکه برای ایرانیان ساکن ایران نیز - می‌گویم:

بگو، بنویس، به زبان شیرین مادری!

آهای اهالی سیاست! من دیپلوماسی نمی‏دانم. اما اجازه بدهید بپرسم: برای حفظ و تعالی زبان ملی تورکی و هویت تاریخی تورک‏مان، برای زبان مادری، برای این یادگار چند هزارساله چه کرده‌‏اید؟ برای کودکان و نوجوانانی که به زبان ما و شما صحبت می‏کنند و بسیاری مشتاقند که این زبان را و این خط را رها کنند، چه فراهم کرده‌‏اید؟ کدام جایزه‌ی جهانی، کدام یارانه، کدام فرصت مطالعاتی، کدام سمینار و اتحادیه‌ی جهانی، کدام...

گئرچه‌یه هو !!!!


مورد ایران: نژادپرستی زبانی، نسل‌کُشی زبانی و زبان‌کُشی دولتی
اسناد دولتی در باره‌ی منسوخ کردن زبان تورکی و فارس‌سازی اجباری تورکها توسط مدارس فارسی‌زبان بنا به گزارشات رسمی سالهای ١٣٠٤-١٣٠١
زدن افسار الاغ به سر کودکان تورک و بستنشان به آخور تا مثل آدم به فارسی حرف بزنند
تکلم به لهجه‌ی اجنبی تورکی اکیداً ممنوع است. با زبان شیرین فارسی صحبت کنید!
یک سند تاریخی: تحمیل زبان فارسی به شاگردان تورک با توبیخ و اخطار و قدغن نمودن تورکی حرف زدن در مدارس
کتاب درسی مشروطیت: بعد از این تورکی حرف نزنیم. اگر او تورکی حرف زد جواب ندهیم
جلوگیری از جار زدن به زبان تورکی در مدارس شهر بین (بن)، استان چهارمحال بختیاری - ایران مرکزی
قومیتگرائی افراطی فارسی و مراسم کتاب‌سوزی ٢٦ آذر سال ١٣٢٥ در آزربایجان
بخشنامه‌ی اداره‌ی فرهنگ آزربایجان برای رایج ساختن نام و هویت قومی آذری و آذربایجانی به جای تورک
دستور مظفرالدین شاه قاجار برای تدریس زبان تورکی در مدارس آزربایجان و اعتناء بایسته به تعلم آن
٩٨مین سالگرد تاسیس مدرسه‌ی تورک خیر یوردو (صلاحیه) اورمیه و ١٠٧مین سالگرد مدرسه‌ی تورک بالو و یادی از حاجی میرزا فضل الله مجتهد اورمولو
رابینو: روستائیان همدان تورک‌اند و کلمه‌ای فارسی نمی‌دانند.
دانش‌آموزان تورک کوریجان- کبود راهنگ- همدان اصلاً زبان فارسی نمی‌دانند
همدان می‌خواست تورکی، زبان رابط بین المللی جهان اسلام شود
هویت‌پروری و برابری‌خواهی ملی تورک، مبارزه‌ای علیه نژادپرستی، نئوفاشیسم و نئوکولونیالیسم
تورکی‌خوانی و تورکی‌نویسی و رسمیت زبان تورکی، ضرورت مدرنیته و مدنی و معاصر شدن مردمان ایران است
سیاست انکار و سرکوب هویت و ملت تورک ورشکست شده است
ناسیونالیستهای افراطی فارس و پان‌ایرانیستها، از چپ و راست و بنیادگرا و ... نازیستهای ایران و خاورمیانه‌اند.
کانون مبارزه با نژادپرستی و تورک‌ستیزی در ایران
نه‌‌ای به آن چشمهای مهربان و پر امید
آقای آیت الله، شما چرا تورکی یاد نگرفته‌اید؟!
اشکالات اصل ١٥ قانون اساسی و مسئله‌ی خط و زبان تورکی
مطالبات بنیادین مردم تورک در سراسر ایران (فارغ از استان، لهجه، مذهب و گرایشات سیاسی)
تحریم مدارس فارسی در یک روز و یا یک ساعت مشخص در سراسر ایران
بهار تورکی‌زبانان ایران

No comments:

Post a Comment