Saturday, July 2, 2022

فارس‌لاشدیرما، پان‌فارسیسم و پان‌ایرانیسم - Farslaşdırma, PanFarsism ve Panİranism

 

فارس‌لاشدیرما، پان‌فارسیسم و پان‌ایرانیسم

ایران‌دا تورک خالقی‌نا اویقولانان «میللی و دیل سوی‌قیریمی» سیاستی و آرخاسی‌نداکی ایدئولوژی‌نی «پان‌فارسیسم» آدلاندیرماق دوغرو، ان آزی‌ندان یئته‌رینجه دقیق دئییل‌دیر. چونکو ایران‌دا وار اولان، «فارس‌لاشدیرما»دیر:

١-«پان‌فارسیسم»: فارس اولان‌لارین بیرلییی و بیرله‌شمه‌سی‌نی ایسته‌مه‌ک آنلامی‌ندا‌دیر.

الف-ایران ایچی‌نده: ایران‌دا تک بیر فارس خالقی وار اولدوغوندان دولایی، بو اؤلکه‌ده پان‌فارسیسم‌ده‌ن دانیشماق اولماز. پان‌فارسیسم‌ی ساده‌جه ایران‌دا بولونان آز سایی‌دا دری‌جه قونوشان هزاره و افغانیستان مهاجرله‌رین لهجه‌سی‌نی تئهران فارس‌جاسی‌نا چئویرمه‌ک آنلامی‌ندا ایش‌له‌تمه‌ک دوغرودور. پان‌فارسیسم‌ی مئتافوریک اولاراق فارس اولمایان‌لارین هامی‌سی‌نی فارس‌لاشدیرماق آنلامی‌ندا قول‌لانماق ایسه، دقیق دئییل‌دیر. چونکو بونون آدی «فارس‌لاشدیرماق»‌دیر.

ب- بؤلگه‌ده: پان فارسیسم بؤلگه اؤلچه‌یی‌نده وار اولان بیر گئرچه‌ک‌دیر و آنلامی ایران دولتی‌نین - فارس یاییلماچی‌لیغی‌نین (امپریالیسمی‌نین) پارچاسی اولاراق - ایران، افغانیستان و تاجیکیستان‌دا یاشایان دری دیل‌لی و تاجیک دیل‌لی‌له‌رین دیلی‌نی فارس‌جالاشدیراراق، اونلاری ایران‌داکی فارس‌لار و فارس دیل‌لی‌له‌رله بیرله‌شدیرمه‌ک‌ ایسته‌مه‌سی‌دیر.

٢-«فارس‌لاشدیرما»: آنلامی ایران‌دا یاشایان فارس اولمایان‌لاری، فارس‌لاشدیرماق‌دیر. (فارس‌جاسی فارس‌سازی؛ فیرانسیزجاسی فارسيفيکاسيون Farsification، اینگیلیزجه‌سی پرشينيزيشن Persianization, Persianisation، آلمان‌جاسی Persianisierung).

٣-«پان‌ایرانیسم»: ایران‌لی و یا ایرانیک‌له‌رین بیرلییی و بیرله‌شمه‌سی‌نی ایسته‌مه‌ک دئمه‌ک‌دیر.

الف-ایران‌ چاپی‌ندا: بو اؤلکه‌ده یاشایان بوتون ملت‌له‌ری یوخ ائده‌ره‌ک، تک بیر فارس دیل‌لی یئنی ایران ملتی‌نی یاراتماق دئمه‌ک‌دیر. آنجاق بورادا تک بیر ایران ملتی وار ساییلدیغی‌ندان دولایی، بو قول‌لانیم دقیق دئییل‌دیر و مئتافوریک‌دیر.

ب-بؤلگه‌ چاپی‌ندا: بؤلگه‌ده پان‌ایرانیسم وار اولان بیر گئرچه‌ک‌دیر و ایران – فارس دولتی‌نین باش‌دا کورد، زازا، ائرمه‌نی، اوسئتین، تات، .... اولماق اوزه‌ره، بوتون ایرانیک دیل‌لی‌له‌ری (حتی ایرانیک دیل‌لی اولماسالار بیله شیعی و علوی مذهب‌له‌ری‌نده اولان‌لاری) اؤز ماشاسی‌نا چئویرمه‌ک ایسته‌مه‌سی دئمه‌ک‌دیر.




Farslaşdırma, PanFarsism ve Panİranism

İran’da Türk xalqına uyqulanan “Milli ve Dil Soyqırımı” siyaseti ve arxasındakı idéolojini “PanFarsism” adlandırmaq doğru, en azından yéterince deqiq déyildir. Çünkü İran’da var olan, “Farslaşdırma”dır.

1-PanFarsism: Fars olanların birliyi ve birleşmesini istemek anlamındadır.

A- İran içinde: İran’da tek bir Fars xalqı var olduğundan dolayı, bu ölkede PanFarsism’den danışmaq olmaz. PanFarsism’i sadece İran’da bulunan az sayıda Derice qonuşan Hezâre ve Afqanistan muhâcirlerinin lehcesini Téhran Farscasına çévirmek anlamında işletmek doğrudur. PanFarsism’i métaforik olaraq Fars olmayanların hamısını Farslaşdırmaq anlamında qullanmaq ise deqiq déyildir. Çünkü bunun adı “Farslaşdırmaq”dır.

B- Bölgede: PanFarsism bölge ölçeyinde var olan bir gerçekdir ve anlamı İran devletinin Fars yayılmaçılığının (empériyalizminin) parçası olaraq; İran, Afqanistan ve Tacikistan’da yaşayan Deri dilli ve Tacik dillilerin dilini Farscalaşdıraraq, onları İran’dakı Farslar ve Fars dillilerle birleşdirmek istemesidir.

2-Farlaşdırma: Anlamı İran’da yaşayan Fars olmayanları Farslaşdırmaqdır. (Farscası: فارس‌سازی, Fıransızcası: Farsification, İngilizcesi: Persianization, Persianisation, Almancası: Persianisierung).

3-Panİranism: İranlı ve ya İraniklerin birliyini ve birleşmesini istemek démekdir.

A- İran çapında: Bu ölkede yaşayan bütün milletleri yox éderek, tek bir Fars dilli yéni İran Milleti’ni yaratmaq démekdir. Ancaq burada tek bir İran Milleti var sayıldığından dolayı, bu qullanım deqiq déyildir ve métaforikdir.

B- Bölge çapında: Bölgede Panİranism var olan bir gerçekdir ve İran - Fars devleti’nin başda Kürd, Zaza, Érmeni, Osétin, Tat, ... olmaq üzere, bütün İranik dillileri (hatta İranik dilli olmasalar bile Şii ve Alevi mezheblerinde olanları) öz maşasına çévirmek istemesi démekdir.

P.S.: FARS AŞIRI MİLLİYETÇİLERİ İLE ARİYA IRKÇILARIN BÜYÜK İRANI.

FARSLARIN BÜYÜK İRAN HARİTASINDA TÜRKİYE TOPRAKLARININ YARISI ERMENİSTAN VE KÜRDİSTANA VERİLMİŞ, GERİYE KALAN YARISI DA BÛKALEMÛN VEYA HİNDİ KUŞU DİYE GÖSTERİLMİŞTİR.


No comments:

Post a Comment