آزه‌ربایجان – یینه– توزاغا دوشورولدو
مئهران باهارلی
بو آنلاشما ایله آزه‌ربایجان اوتوزدو، ائرمه‌نیستان قازاندی. گئنه‌ل‌ده عسکری اوستونلویو اولانین، تعرضا قالخمیش بیر اوردونون آتش‌کس و باریش آنلاشماسی‌نا زورلانماسی، اوتوزان طرفی قورتاردیغی اوچون، اوتوزانین باشاری‌سی ساییلیر. آزه‌ربایجان، کسین‌لیک‌له اونا احتیاجی اولمایان، زمان‌لاماسی دا اولدوقجا یانلیش اولان بو آنلاشما ایله توزاغا دوشورولدو. روسیا، باتی-فیرانسا و ائرمه‌نی‌له‌ره سون‌سوز مانئورا آلان‌لاری، آزه‌ربایجان و تورکییه‌یه گله‌جه‌ک‌ده چوخ جیددی سورون‌لار یاراتیلدی.
بو آنلاشما مینسک گروپونون «تمه‌ل ایلکه‌له‌ری»نه گئری دؤنوش‌دور. اویسا او تمه‌ل ایلکه‌له‌ر بام باشقا بیر قوشول‌لاردا آزه‌ربایجان ذلت و اسارت ایچینده ایکه‌ن اونا تحمیل ائدیلمیش‌دی: آزه‌ربایجان‌دا حاکمیت‌ده ایچ ساواش واردی؛ آزه‌ربایجان‌ین اوردوسو یوخ ایدی؛ ائرمه‌نیستان اوردولاری اوستونلویه و روسیانین آکتیو عسکری دسته‌یینه صاحیب ایدی؛ آزه‌ربایجان توپراق‌لاری ایشغال آلتیندا ایدی؛ مینسک گروپو، ائرمه‌نیستان و ائرمه‌نی ایشغالی‌نی دسته‌ک‌له‌یه‌ن روسیا، فیرانسا و آمئریکادان اولوشوردو؛ صحنه‌ده تورکیه و تورکییه‌نین گوجلو سیاسی-عسکری دسته‌یی یوخ ایدی؛....
آنجاق بوگون دوروم یوزده یوز ترسینه‌دیر: آزه‌ربایجان‌دا حاکمیت ساواشی یوخ‌دور؛ آزه‌ربایجان‌ین گوجلو و مودئرن بیر اوردوسو واردیر و بو اوردو اوستونلویه صاحیب‌دیر؛ ایشغال ائدیله‌ن توپراق‌لاری سرعت‌له قورتارماق‌دادیر؛ روسیا ساواشا آکتیو اولاراق قاتیلمیر؛ مینسک گروپو عملا یوخ اولموش‌دور؛ تورکیه آچیقجا و بوتون وار گوجویله آزه‌ربایجان‌ا اؤز سیاسی-عسکری دسته‌یی‌نی سونموش‌دور؛ .... ایندی‌کی دوروم و ایستاتوسو گؤرمه‌زده‌ن گله‌ره‌رک، بونلارین هئچ بیری اولمامیش کیمی، آزه‌ربایجان‌ین ذلت و اسارت گون‌له‌ری‌نده اونا تحمیل ائدیلمیش، گئرچه‌ک‌ده ایسه آزه‌ربایجان‌ین کاپیتولاسیونو اولان تمه‌ل ایلکه‌له‌ره گئری دؤنمه‌ک، آنلام‌سیز و آنلاشیلماسی مومکون اولمایان تاریخی بیر خطادیر.
بونو سؤزده آرتساخ‌ین باش‌چی‌سی هاروتونیان دا آچیقجا سؤیله‌دی: «اوپراسییون‌لار بیر ایکی گون داها دوام ائتسه‌‌یدی، خان‌کندی دوشه‌ردی، داها سونرا دا قاراباغ‌ی تمامه‌ن ال‌ده‌ن وئره‌ردیک». بو سؤزله‌ر ترس‌ده‌ن اوخونورسا: «بو آنلاشما قاراباغ‌ین ائرمه‌نی‌له‌ر الین‌ده قالماسی‌نی قارانتی‌له‌دی؛ بوشالدیلمیش خان‌کندی‌نین آلینماسی، قوندارما آرتساخ دولتی و تئروریست اوردوسونون تمامه‌ن چؤکمه‌سی‌نی انگه‌ل‌له‌دی؛ اونلاری قالیجی‌لاش‌دیردی و روسیا حیمایه‌سی آلتینا آلاراق بیر داها توخونولاماز ائتدی».
آنلاشما بندله‌ری‌نده بؤلگه‌ده‌کی آیری‌لیق‌چی تئروریست‌له‌رین سیلاح‌سیزلاندیریلماسی، ائرمه‌نیستان‌دان اونا سیلاح گؤنده‌ریلمه‌سی‌نین یاساق‌لانماسی، ... حاققیندا هر هانسی بیر شئی یوخ‌دور. آزه‌ربایجان‌ین «تماس خطی یوخ‌دور» تئزی بالذات پوتین آغزیندان ردد ائدیلمیش؛ ترسینه بوتون قاراباغ ایله لاچین کوریدورونو ایچینه آلان، روسیانین ساووندوغو و آزه‌ربایجان‌ین اصلا گئچه‌مه‌یه‌جه‌یی یئنی بیر تماس خطی قورولموش‌دور. قاراباغ‌ین سیاسی اؤزه‌رک‌لییی تثبیت، حتتا گله‌جه‌ک‌ده ائرمه‌نیستان‌ا ایلحاقی‌نین یولو آچیلمیش‌دیر. پاشینیان «آرتساخ» قازاناجاق دئمه‌ک‌له، ائرمه‌نیستان دولتی‌نین، آزه‌ربایجان‌ین توپراق بوتونلویو و اولوس‌لارآراسی سینیرلاری‌نی قبول ائتمه‌دییی‌نی آچیقجا وورقولادی.
لاچین دهلیزی‌نه قارشی‌لیق، ناخجیوان‌ا گلیش گئدیشه قولای‌لیق ساغلاما بندی، قاراباغ‌ا آزه‌ربایجان‌ین رسمی پارچاسی اولان ناخجیوان‌ا بنزه‌ر بیر ایستاتوس وئردی، قاراباغ‌ین دا ائرمه‌نیستان‌ین بیر پارچاسی اولدوغو ضیمنی اولاراق قبول ائدیلدی. بئله‌جه آزه‌ربایجان، لاچین دهلیزی آدی آلتیندا قاراباغ‌ین دیشی‌ندا دا توپراق ایتیردی. آیریجا ائرمه‌نیستان‌ین توپراق‌لاری ایچی‌نده‌ن ناخجیوان‌ا آچاجاغی یول‌لا لاچین کوریدورو آراسی‌ندا هئچ بیر بنزه‌رلیک یوخ‌دور، بونلارین ایستاتوسو دا فرق‌لی‌دیر. بیرینجی‌سی ناخجیوان‌ا یول ائرمه‌نیستان‌ین ایچينده و روسیه-ائرمه‌نیستان دولتی و اوردوسو کونترولو آلتیندا اولاجاق‌دیر. اویسا لاچین کوریدورو آزه‌ربایجان‌ین کونترولو و دئنه‌تیمی دیشی‌ندا و روسیه-ائرمه‌نیستان کونترولو و دئنه‌تیمی آلتیندا اولاجاق‌دیر. ایکینجی‌سی ناخجیوان‌ا یول بیر وعده‌دیر، و ائرمه‌نیستان‌ین اینصافینا بیراخیلمیش‌دیر. گئرچه‌ک‌له‌شمه‌سی اوچون هر هانسی بیر ضمانت اؤن‌گؤرولمه‌میش‌دیر. اویسا لاچین کوریدورو بوگون‌ده‌ن بیله اولوشدورولموش و آزه‌ربایجان دا بونو یازی‌لی اولاراق قبول ائتمیش‌دیر. اوچونجوسو، ناخجیوان یولو آنلاشمایا گؤره یالنیز اینسانی آماج‌لارلا قول‌لانیلاجاق، اویسا لاچین کوریدورو اوچون بئله بیر قیسیتلاما قویولمامیش‌دیر. شوبهه‌سیز ائرمه‌نیستان بو یولو، قاراباغ‌ا سیلاح و عسکری سورسات داشیماق اوچون قول‌لاناجاق‌دیر. ....
تورکییه یئنی موذاکیره فورماتیندان دیش‌لانمیش‌دیر. آنلاشمانین هئچ بیر ماده‌سی‌نده، پوتین‌ین قونوشماسی و باریش گوجونده «تورکیه» و «تورک عسکری» یوخ‌دور. (باریش گوجو، روسیا و تورکیه گوج‌له‌رینده‌ن اولدوشدورلمالی ایدی؛ ائرمه‌نیستان‌ین بوتون گوج‌له‌ری‌نی آزه‌ربایجان‌دان چیخاردیقدان سونرا؛ و ساده‌جه ائرمه‌نیستان-آزه‌ربایجان اولوس‌لارآراسی سینیرلاری‌ندا- آزه‌ربایجان طرفینده تورکیه، ائرمه‌نیستان طرفینده روسیا اولماق اوزه‌ره- یئرله‌شدیریلمه‌لی ایدی). آزه‌ربایجان‌ین اورتاسی‌ندا قاراباغ-لاچین کوریدورونو چئوره‌له‌یه‌ن و اونو آزه‌ربایجان‌ین اؤته‌کی بؤلوم‌له‌ری ایله حاکمیتی‌نده‌ن آییران، یالنیز ائرمه‌نیستان‌ین عسکری متفقی روسیا اوردوسوندان اولوشان بیر گوج، باریش گوجو دئییل‌دیر؛ اشغال گوجودور.
آزه‌ربایجان‌ین سووئره‌ن‌لییی ایله اؤز توپراق‌لاری اوزه‌رینده‌کی
حاکمیتی، روس باریش گوجو آلتیندا پوزونتویا اوغرادی. اوتوز ایل‌ده‌ن سونرا، روس
اوردوسو، بو سفر قاراباغ-لاچین کوریدورو اوزه‌رینده‌ن آزه‌ربایجان‌ا آیاق باسدی.
قوزئی عراق‌دا آمئریکانین چکیچ گوج‌له اربیل باش‌کندلی یاراتدیغی کورد دئولتی
کیمی، قاراباغ-لاچین دهلیزینده ده روس باریش گوجو آدی ایله استپاناکرت باش‌کندلی
دوفاکتو-دوژور بیر ائرمه‌نی دولتی قورولموش اولدو. آزه‌ربایجان‌ین اورتاسی‌ندا،
یئنی بیر قوزئی سوریه یاراتیلدی. بو آنلاشما ایله ائرمه‌نیستان دئییل، آزه‌ربایجان
کاپیتالوسییونو قبول ائتمیش‌دیر...
No comments:
Post a Comment